Chirurgia oka jest jednym z wiodących kierunków rozwoju współczesnej okulistyki. Wokół tej dziedziny koncentruje się większość prac związanych z wprowadzeniem nowych technologii, strategii leczenia oraz opieki przed i pooperacyjnej. Poziom wiedzy polskich okulistów w tym zakresie odpowiada nie tylko europejskim, ale także światowym standardom. Do upowszechniania najnowszych osiągnięć w dziedzinie chirurgii zaćmy, leczenia powikłań, łączenia chirurgii zaćmy i siatkówki, przeszczepów rogówki, antybiotykoterapii i farmakoterapii okołooperacyjnej i śródoperacyjnej przyczyniają się specjalistyczne szkolenia i warsztaty prowadzone systematycznie przez Stowarzyszenie Chirurgów Okulistów Polskich, którego prezesem jest prof. dr hab. n. med. Robert Rejdak.
– Panie Profesorze, jak pan godzi leczenie pacjentów z prowadzeniem wielu specjalistycznych szkoleń w kraju i za granicą, z udziałem w światowych kongresach i zjazdach okulistycznych?
– Do tych zajęć można dołożyć jeszcze parę innych, ale na szczęście starcza mi energii, żeby to pogodzić. Okulistyka rozwija się bardzo dynamicznie, dlatego nie można zwolnić tempa. Wciąż pojawiają się nowe trendy w diagnozowaniu i leczeniu chorób oczu i musimy za tymi nowościami nadążyć. W chirurgii zaćmy, siatkówki, leczeniu jaskry postęp jest olbrzymi, dlatego chcemy tą wiedzą dzielić się z lekarzami. Nie wszyscy mają równy dostęp do tych nowości, które pojawiają się na świecie, dlatego Stowarzyszenie Chirurgów Okulistów Polskich przejęło na siebie rolę edukacyjną w tym zakresie. Chcemy naszą wiedzą jak najszerzej dzielić się z lekarzami, którzy mają mniejszą praktykę lub dopiero rozpoczynają zabiegi chirurgiczne.
– W programie szkolenia znajdą się również nowości, które prezentowano na ostatnim kongresie okulistycznym w Lublinie?
– Wśród 400 gości i prelegentów, którzy uczestniczyli w czwartym kongresie okulistycznym w Lublinie, byli światowej sławy uczeni ze Stanów Zjednoczonych, Europy i Azji. Prezentowali tu najnowsze osiągnięcia oraz nowatorskie metody leczenia jaskry i zaćmy, a także schorzeń siatkówki oka. Prof. Anselm Jünemann z Rostoku mówił m.in. o nowych procedurach w chirurgii jaskry, przeszczepach mikro implantów nowej generacji i lekach aplikowanych do wnętrza oka, które uwolnią pacjentów od zapuszczania kropli kilka razy dziennie. Kierowana przez mnie klinika okulistyki lubelskiego Uniwersytetu Medycznego współpracuje z prof. Jünemann od ponad 20 lat i wiedza którą się wymieniamy dobrze służy pacjentom. Prezentacje innych autorytetów naukowych, w tym prof. Giuseppe Guarnaccia dyrektora generalnego Europejskiej Szkoły Zaawansowanych Studiów Okulistycznych ESASO w szwajcarskim Lugano czy prof. Marco Zarbina z New Jersey, wybitnego specjalisty w leczeniu chorób siatkówki oka i współtwórcy systemów telemedycznych w USA wnosiły wiele nowości w diagnozowaniu i leczeniu poważnych schorzeń oczu. To są przyszłościowe metody leczenia, z którymi okuliści wiążą duże nadziej terapeutyczne. Upowszechniamy je wspólnie z prof. Markiem Rękasem, konsultantem krajowym ds. okulistyki, podczas szkoleń polskich lekarzy.
– Gdzie odbędzie się najbliższe szkolenie?
– Jedno będzie w Poznaniu, a drugie w Kielcach. To są szkolenia cykliczne, które przeprowadziliśmy już w Białymstoku, Rzeszowie, Lublinie i Łodzi. Biorą w nich udział okuliści z regionalnych ośrodków, z którymi dzielimy się wiedzą i doświadczeniem. Warsztatom towarzyszą prezentacje wideo z operacji chirurgicznych, w których analizujemy szczegółowo metody i techniki terapeutyczne. Mówimy o korzyściach wynikających z leczenia operacyjnego zaćmy w trybie jednodniowym. Wprowadzenie tej procedury zawdzięczamy konsekwentnym staraniom prof. Marka Rękasa. Jeszcze do niedawna tylko 30 proc. ośrodków stosowało się do tej zasady, a reszta hospitalizowała pacjentów przez 3 dni, co było nieuzasadnione medycznie i ekonomicznie. Wprowadzenie trybu jednodniowego pozwoliło na skrócenie kolejek na operacje zaćmy. Z tych zabiegów może korzystać już znacznie więcej osób, ponieważ 95 proc. ośrodków okulistycznych w Polsce dostosowało się do trybu jednodniowego. Na taki zabieg pacjenci czekają średnio około pół roku. Wcześniej ten termin wynosił dwa lata. NFZ przejął na siebie finansowanie tych zabiegów, dlatego każdy oddział w zależności od swojej organizacji może zwiększać liczbę operacji. To jest podstawą tego sukcesu bo okuliści zaczęli więcej operować.
– Ilu okulistów bierze udział w jednym szkoleniu prowadzonym przez SCOP?
– Przeciętnie od 30 do 60 osób. Do tej pory przeszkoliliśmy już kilkuset okulistów. Potrzeby są jednak znacznie większe przy tym tempie zmian w okulistyce. W Polsce mamy ponad 4 tys. okulistów i większość z nich chciałaby pogłębiać swoje kwalifikacje we wprowadzaniu najnowszych metod diagnozowania i leczenia pacjentów. Wielkie nadzieje pokładamy też w telemedycynie. Dzięki rekomendacji prof. Marco Zarbina z którym od ubiegłego roku realizujemy pilotażowy program badania siatkówki oka, telemedycyna i sztuczna inteligencja w dziedzinie okulistyki wkracza do Polski. Dysponujemy najlepszymi na świecie kamerami do diagnozowania siatkówki oka u pacjentów, zagrożonych utratą widzenia. Mamy już pierwsze sukcesy w tej dziedzinie. Chcemy tę metodę upowszechniać, żeby cała Polska została objęta opieką okulistyczną w formie telemedycyny. Złożyliśmy wniosek do Agencji Badań Medycznych o wsparcie finansowe w tym zakresie i mamy nadzieję, ze do naszej idei przekonamy decydentów. Szybka diagnoza to najbardziej efektywna i skuteczna metoda leczenia chorób oczu u polskich pacjentów.
Dziękuję za rozmowę
Z prof. Robertem Rejdakiem rozmawiała Jolanta Czudak
