ML System z Zaczernia pod Rzeszowem jest jedną z 5 kluczowych firm na świecie w branży fotowoltaiki zintegrowanej z budownictwem (BIPV). Produkuje innowacyjne ogniwa fotowoltaiczne, a także szyby, które grzeją i wytwarzają prąd. Od ośmiu lat spółka założona w 2007 roku, prowadzi własne Fotowoltaiczne Centrum Badawczo-Rozwojowe. Na swoim koncie posiada już 18 zgłoszeń patentowych i 20 przyznanych patentów. Większość dotyczy rozwiązań z kropkami kwantowymi, których inicjatorem jest współzałożyciel i prezes zarządu firmy ML System Dawid Cycoń.
Czym jest fotowoltaika zintegrowana z budownictwem?
Jest to dziedzina, która kilkanaście lat temu wydzieliła się z klasycznej fotowoltaiki. Polega na zamianie tradycyjnych materiałów budowlanych, takich jak szkło, kamień elewacyjny, płyty kompozytowe, żaluzje, na takie, które przy zachowaniu tych samych cech i funkcji, dodatkowo produkują darmową energię ze słońca. Są to materiały budowlane z funkcją fotololtaiczną. Jesteśmy rzeczywiście jedną w kluczowych marek, rozpoznawalnych pod tym względem, już na całym świecie. Eksportujemy swoje produkty do Skandynawii, Australii, od niedawna do Ameryki Północnej i do Kanady. Mamy nadzieję, że będziemy niedługo globalnym graczem, rozpoznawalnym na wszystkich kontynentach.
Jak to się stało, że weszliście w dziedzinę, która dopiero raczkowała na rynku?
Założyliśmy firmę wspólnie z żoną w 2007 roku. Trudno ocenić, kto pierwszy wpadł na pomysł zainteresowania się tą dziedziną. Moja żona Edyta Stanek, na 5 roku studiów pisała projekt z przedmiotu o patentowaniu i musiała wykazać się pewną innowacją. Nie byliśmy jeszcze małżeństwem, kiedy wspólnie napisaliśmy projekt na żaluzje fotowoltaiczne, które niedługo potem opatentowaliśmy. Stąd moja żona twierdzi, że to jej pomysł, ale ja już w 5 klasie podstawówki na lekcjach fizyki, interesowałem się materiałami fotowoltaicznymi. Myślałem, po co to całe zamieszanie z paliwami kopalnianymi, skoro mamy energię za darmo ze słońca. Teraz razem z żoną zajmujemy się profesjonalnie tą dziedziną.
Stworzyli państwo duet, który przynosi duże sukcesy firmie?
To prawda. Dzieje się tak dlatego, że bardzo dużo środków przeznaczamy na badania. Nasze Fotowoltaiczne Centrum Badawczo-Rozwojowe pochłonęło już 85 mln zł zainwestowanych w sprzęt. Ponad 50 mln wydaliśmy w projekty badawcze. To przyniosło efekty w postaci wdrożeń opatentowanych produktów i prowadzi do kolejnych wdrożeń. Niedługo będziemy produkować na masową skalę szyby z kropkami kwantowymi. Wyglądają jak zwykłe szyby, ale mają dodatkową funkcję, bo produkują energię elektryczną ze słońca i sztucznego oświetlenia. Jednocześnie poprawiają ich parametry izolacyjności termicznej i energetycznej. Podpisaliśmy umowy strategiczne z dwoma globalnymi markami, z Gardianem i Pilkingtonem do zastosowań naszych rozwiązań zarówno w budownictwie jak i elektro mobilności. Auta stojące na parkingu, kiedy nagrzewają się od słońca, produkują energię do ładowania akumulatorów w samochodach elektrycznych.
To jest rozwiązanie które opatentowaliście w firmie?
Tak, to jest jedna z wielu takich technologii. Firma ma obecnie 18 zgłoszeń patentowych i 20 przyznanych patentów. Większość dotyczy rozwiązań z kropkami kwantowymi (Quantum Glass), które znajdą szerokie zastosowanie. To są nie tylko szyby w budynkach, i w żaluzjach, ale powszechnie stosowane szyby w branży motoryzacyjnej i transportowej. Będą wykorzystywane w samochodach osobowych, pociągach, autobusach, ciężarówkach. Wszędzie tam, gdzie mamy duże powierzchnie szkła, z dużym przegrzewaniem. Ciepło, czyli długość fali podczerwonej zamieniamy na prąd. Na szybie instaluje się tak cienką powłokę z kropkami kwantowymi, że jej nie widać gołym okiem. Nawet pod dobrymi mikroskopami trudno ją zauważyć, ponieważ ma grubość kilku nanometrów. Trzeba mieć naprawdę wysokiej klasy urządzenia, żeby to dostrzec. W firmie mamy jeden z trzech takich mikroskopów o najwyższej rozdzielczości na świecie.
Spółka ML System zainstalowała już moduły z powłoką z kropek kwantowych w jakichś obiektach?
– W jednym ze sklepów sieci Żabka zainstalowano pierwszą tak innowacyjną instalację w Polsce, która generuje ekologiczną, darmową energię ze słońca, wykorzystywaną do oświetlenia. Quantum Glass działa jak filtr. Przepuszcza promieniowanie świetlne w długości widzialnej, ograniczając przedostawanie się niekorzystnego promieniowania UV oraz podczerwieni. Dzięki temu szyby posiadają bardzo dobre parametry transmisji światła, przy jednoczesnych, dodatkowych korzyściach w postaci lepszej izolacyjności termicznej oraz ograniczenia nagrzewania pomieszczeń. Zainteresowanie tą technologią jest bardzo duże, od producentów stolarki i okien, po branżę motoryzacyjną. Zaczynamy się martwić zdolnościami produkcyjnymi firmy, czy będziemy w stanie zapewnić dostawy wszystkim odbiorcom.
Czy jest to droga technologia?
Jesteśmy spółką giełdową, dlatego nie podawaliśmy jeszcze do publicznej wiadomości ostatecznej ceny produktu. Jeszcze chwilkę musimy z tym zaczekać. Wejście na giełdę przed dwoma laty wymagało od naszej rodzinnej firmy sporego wysiłku organizacyjnego. Mieliśmy co prawda, ugruntowana pozycję w regionie, ale kiedy pojawiliśmy się na giełdzie usłyszała o nas branża finansowa w całej Polsce. Pozyskaliśmy środki, które stały się dla nas trampoliną do dalszego rozwoju, kolejnych badań i wdrożeń i do rozwoju sprzedaży. A także do poukładania korporacyjnego firmy. Dzisiaj mamy podstawy do tego, żeby stać się faktycznie marką globalną, być może już wkrótce.
Ile osób pracuje w firmie?
Około 250, a jeszcze dwa lata temu było niecałe 200 osób. Aż trudno uwierzyć, że w 2007 roku zaczynaliśmy jako trzyosobowa spółka w garażu. Z czasem pracowników przybywało i obecnie mamy bardzo profesjonalną i wielobranżową załogę. Wśród dwudziestoosobowego zespołu Fotowoltaicznego Centrum Badawczo-Rozwojowego są fizycy, fizycy kwantowi, inżynierowie od nanomateriałów, inżynierowie materiałowi. Mamy konstruktorów, ponieważ wchodzimy w branże z jednej strony motoryzacyjną, z drugiej strony w branże budowlaną, fotowoltaiczną. Zatrudniamy elektroników, informatyków, a więc wielodziedzinowy zespół wyposażony w super sprzęt. To zadecydowało m.in. o tym, że Instytut Fraunhofera, największa europejska jednostka badawcza jeśli chodzi o ogniwa fotowoltaiczne, zleca nam prototypowanie nowych ogniw. Nasza fabryka mieści się na terenie Podkarpackiego Parku Technologiczny w miejscowości Zaczernie pod Rzeszowem, graniczącej z Portem Lotniczym w Jasionce, gdzie swoje siedziby mają bardzo nowoczesne firmy. Działamy w specjalnej strefie ekonomicznej i korzystamy z jej dobrodziejstw, czyli ze zwolnień i ulg podatkowych, co wpływa na rozwój firmy.
Na czym obecnie koncentrujecie się w firmie?
W tym momencie pracujemy nad wdrożeniem na masowa skalę kropek kwantowych dla branży budowlanej i motoryzacyjnej. Współpracujemy bardzo mocno z globalnymi graczami z Gardianem i Pilkingtonem, ale również pracujemy nad połączeniem tej technologii z tradycyjnym krzemem, żeby stworzyć ogniwa o bardzo dużej wydajności i powszechnym zastosowaniu. To będzie nowy produkt, który z pewnością podbije rynek. Zajmowanie się totowoltaiką stało się nie tylko modne, ale i bardzo opłacalne dla producentów i użytkowników. Można powiedzieć, że dzisiaj nasza branża idzie z prądem. Pamiętam czasy z początku lat 2000. kiedy na konferencjach naukowych większość badaczy udowadniała, że to są technologie nieefektywne w naszych warunkach klimatycznych. Na szczęście te prognozy się nie sprawdziły i dziś już tysiące osób w Polsce produkują ekologiczny prąd z ogniw fotowoltaicznych w trosce o nasze zdrowie i czyste powietrze.
Z Dawidem Cyconiem, prezesem firmy ML System rozmawiała Jolanta Czudak
Całość wywiadu można odsłuchać na stronie www.anchor.fm/polska-neutralna oraz Spotify, Podcast Polska Neutralna Klimatycznie
Listen to „Dawid Cycoń” by Polska Neutralna https://anchor.fm/polska-neutralna/episodes/Dawid-Cyco—ML-System-eo1jq3/a-a463gan
