Do Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych ProNatura trafia rocznie 180 tys. ton odpadów z Bydgoszczy i Torunia oraz 15 okolicznych gmin. Instalacja obsługuje ponad 700 tys. mieszkańców. W wyniku procesu termicznej obróbki odpadów wytwarzanych jest 54 tys. megawatogodzin energii elektrycznej oraz 648 tys. gigadżuli ciepła, w które zaopatrywane są 4 bydgoskie dzielnice mieszkaniowe. Wizyta studyjna „Ekologia wiedzy i dobrych praktyk”, w uruchomionej przed 4 laty spalarni była okazją do zwiedzania inwestycji, dofinansowanej przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
Budowa Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych dla Bydgosko – Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego (ZTPOK) realizowana była w latach 2013-2015. Inwestycję zakończono w rekordowym czasie –787dni. Wartość brutto projektu wyniosła ponad 522 mln zł. Powierzchnia zabudowy ekoelektrociepłowni obejmuje obszar 19 tys. m2, a poszczególne elementy zakładu rozmieszczone są na otoczonej lasem, pięciohektarowej działce. 
– W zakładzie utylizowane są zmieszane odpady komunalne, pozbawione surowców wtórnych, które nadają się do recyklingu, czyli makulatury, szkła, tworzyw sztucznych i metali oraz odpadów ulegających biodegradacji – zapewniał dziennikarzy Piotr Kurek, kierownik biura promocji i komunikacji społecznej w spółce Międzygminny Kompleks Unieszkodliwiania Odpadów ProNatura. – Do nas trafiają jedynie odpady, które nie nadają się do ponownego wykorzystania, albo jeśli ich przetworzenie nie jest uzasadnione z punktu widzenia ochrony środowiska.
Termiczne przekształcanie odpadów, oczyszczanie spalin oraz produkcja energii odbywa się w halach największego obiektu technologicznego. Dwa piece rusztowe wraz z całą konstrukcją instalacji mają wysokość ok. 10 pięter. – Przesuwane po ruchomym ruszcie odpady przechodzą przez trzy fazy spalania. Pierwszy etap to suszenie i odparowanie wilgoci, drugi odgazowanie, a trzeci spalanie na ruszcie. Pozostałością po tym procesie jest żużel, który poddany zostaje dalszej obróbce technologicznej, kierownik informował dziennikarzy zwiedzających zakład.
Żużel po wyjściu z rusztu spada do urządzenia z zamknięciem wodnym, w którym dochodzi do dalszego schłodzenia. Wilgotny żużel jest transportowany przy pomocy przenośnika przez budynek technologiczny, a następnie rozładowywany w hali waloryzacji. Poddawany jest sezonowaniu, obróbce mechanicznej, a następnie rozdzielany na frakcje. Po zakończeniu waloryzacji, taki materiał nadaje się do ponownego wykorzystania np. do pod-budowy dróg.
Oczyszczanie spalin
Dwie trzecie powierzchni segmentu technologicznego zajmuje potężna instalacja do oczyszczania spalin. Ten proces rozpoczyna się już przy kotle, który jest sercem spalarni. Po wyjściu z kotła spaliny są schładzane przez wtryskiwanie roztworu wodnego. W toku dalszego procesu spaliny wędrują do filtra workowego Ostateczny proces obróbki spalin dokonywany jest w płuczce wodnej. Zastosowane rozwiązania pozwalają na wewnętrzną recyrkulację wody w systemie zamkniętym. Dzięki temu następuje znaczne zmniejszenie jej zużycia, a tym samym ograniczenie ilości produkowanych ścieków i optymalizację pracy całej instalacji.
– Oczyszczone spaliny zostają odprowadzane przez 40 metrowy komin na zewnątrz – kontynuował Piotr Kurek. – Powietrze wokół komina ZTPOK jest czystsze od tego jakim oddychamy w centrach dużych miast lub starych osiedlach jednorodzinnych od jesieni do wiosny. Popioły z kotła jak i pyły zebrane w procesie oczyszczania spalin są transportowane do specjalnych silosów przy pomocy pneumatycznego, szczelnego systemu rurowego. Zostają tam ustabilizowane po dodaniu cementu oraz innych reagentów.
Odzysk energii cieplnej i produkcja prądu
W bydgoskiej elektrociepłowni zainstalowane zostały urządzenia energetyczne, które pozwolą na maksymalne wykorzystanie energii odzyskiwanej w wyniki pracy dwóch linii termicznego przekształcania odpadów komunalnych. Specjalna turbina upustowo-kondensacyjna oraz wymienniki ciepła pozwolą na jednoczesną produkcję energii elektrycznej i cieplnej w skojarzeniu. Przy czasowym braku odbioru ciepła w okresie letnim można produkować tylko energię elektryczną.
Turbina posadowiona jest na gigantycznym fundamencie. Pracuje na bardzo wysokich obrotach. To jest niezwykle precyzyjny element całej instalacji. W procesie termicznego przekształcania odpadów komunalnych rocznie produkowanych jest 54 tys. megawatogodzin energii elektrycznej oraz 648 tys. gigadżuli ciepła, w które zaopatrywane są 4 bydgoskie dzielnice, liczące łączne ok. 80 tys. mieszkańców .
Duży kompleks zintegrowanych ze sobą obiektów
W skład całego kompleksu Zakład Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych w Bydgoszczy wchodzi kilka budynków i obiektów: • Wjazd z elektronicznymi wagami, • Hala rozładunku odpadów z garażami, zapleczem warsztatowym i magazynem, • Bunkier na odpady, • Budynek cyklu termicznego, • Oczyszczania spalin z kominem, • Przetwarzania energii, • Instalacji pomocniczych, • Centralnej dyspozytorni i laboratorium, • Budynek instalacji stabilizacji, • Waloryzacji żużli, • Plac czasowego magazynowania odpadów, • Budynek pompowni p.poż. i podczyszczalni ścieków, • Budynek administracyjno-socjalno-edukacyjny, • Infrastruktura drogowa, wodno-kanalizacyjna, p.poż., i energetyczna.
Stacja Przeładunkowa Odpadów (SPO) przy w Toruniu obejmuje: • Wjazd z elektronicznymi wagami, • Budynek technologiczny przyjęcia odpadów z halami pras, • Budynek socjalno-administracyjny, • Biofiltr, • Infrastruktura drogowa, wodno-kanalizacyjna, p.poż.i energetyczna.
(JC)
