Popularyzacja informatyki kwantowej i zagadnień związanych ze sztuczną inteligencją wymaga sprowadzenia nauk ścisłych – matematyki, informatyki i fizyki – do ich zastosowań, m.in. transporcie oraz medycynie. Paweł Góra zaczął od gromadzenia wokół siebie grup pasjonatów. Jako prezes Fundacji Quantum AI, jest finalistą tegorocznej edycji konkursu Popularyzator Nauki, w kategorii Animator.
Jego „sylwetka” jest pierwszą z cyklu tekstów, poświęconych działaniom tegorocznych finalistów 17. edycji konkursu Popularyzator Nauki, organizowanego przez serwis Nauka w Polsce – PAP przy wsparciu Ministerstwa Edukacji i Nauki.
Kwantowe technologie dla biznesu
„Edukacja jest kluczowa, jeśli chcemy wdrażać nowe technologie w przemyśle. Im bardziej świadome jest społeczeństwo, tym łatwiej będzie znaleźć zastosowania dla innowacji, które tworzą naukowcy. Bo na tworzeniu innowacji nasza praca się nie kończy. Trzeba znaleźć firmy lub instytucje publiczne, które mogą dokonać wdrożeń. Tu bardzo ważne jest dotarcie z informacją do decydentów, prezesów firm, osób na stanowiskach biznesowych, które w dziedzinach akademickich mogą być laikami. Należy wytłumaczyć im, czym jest dana technologia i jakie udogodnienia ze sobą niesie. Jako naukowiec, który nie tylko opracowuje innowacje, ale ma też potencjał popularyzatorski – czyli robię innowacje i umiem o tym opowiadać – uważam, że popularyzacja nauki to mój obowiązek. Wręcz patriotyczny” – uważa Paweł Góra z Wydziału Matematyki Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego.
Naukowiec nie bez powodu ocenia uważa, że ma „potencjał popularyzatorski”. Jest laureatem 2 miejsca w prestiżowym konkursie „Fame Lab” (2019), na którym prezentował zaskakujące możliwości algorytmów sztucznej inteligencji w zakresie regulowania ruchu ulicznego w miastach. Wystąpienie jest dostępne na kanale YouTube konkursu.
Popularyzatorskie wykłady, kierowane również do środowisk biznesowych, Paweł Góra prowadzi w ramach Festiwalu Cyfryzacji. Swoją działalność popularyzatorską koncentruje jednak na zdolnej młodzieży – nie tylko akademickiej, ale i szkolnej. Naukowiec stworzył „Fundację Quantum AI”, która zorganizowała już 3 edycje certyfikowanych warsztatów dotyczących informatyki kwantowej. Aby wziąć w nich udział, wystarczy podstawowa wiedza z zakresu informatyki. Spotkania owocują umiejętnością pisania prostych programów na komputery kwantowe. Zdaniem Pawła Góry certyfikaty, które zdobyło dotąd około 200 osób, są cennym dodatkiem do CV. Popularyzator zaznacza, że w Polsce pojawiają się już pierwsze firmy i oferty pracy dla ludzi posiadających kompetencje w obszarze informatyko-kwantowej.
„Informatyka kwantowa znajduje zastosowania w obliczeniach wykorzystujących prawa mechaniki kwantowej. W obliczeniach na komputerach kwantowych wynik nie jest zdeterminowany – są prawdopodobieństwa otrzymywania wyników; obliczając – modyfikujemy prawdopodobieństwa wyników, jak w przypadku rzutu monetą” – wyjaśnia popularyzator. Dodaje, że z mechaniki kwantowej korzysta także kryptografia kwantowa, której eksperci pracują nad „szyframi przyszłości”, dzięki którym informacja będzie chroniona przed podsłuchem.
Siła w grupach
Grupa „Quantum AI” powstała na portalu Facebook, aby popularyzować zagadnienia na przecięciu AI (sztucznej inteligencji) i informatyki kwantowej). Równolegle działała grupa „Informatyka kwantowa” – obie powstały pod koniec 2017 roku. Obecnie mają charakter międzynarodowy, łącznie zrzeszają ponad 4000.
Pierwsze spotkanie „Warsaw Quantum Computing Group” odbyło się w listopadzie 2018 i zapoczątkowało cykliczne (dotąd 30 spotkań) warsztaty popularyzatorskie, w ramach których eksperci w dziedzinie informatyki kwantowej przybliżali tę dziedzinę nauki szerszemu gronu osób. W większości było to osoby, które miały jedynie bardzo podstawową wiedzę o informatyce kwantowej). Wykłady są nagrywane, a filmy umieszczane na YouTube i w mediach społecznościowych.
Celem „Fundacji Quantum AI” jest wspieranie edukacji, badań i współpracy w obszarze nowych technologii. Obok warsztatów zrzeszeni tu popularyzatorzy zorganizowali również konkurs popularyzujący informatykę kwantową: „Informatyka kwantowa dla każdego”. Fundacja organizuje obecnie pierwszy w Polsce hackathon z tworzenia kwantowych gier.
Paweł Góra występuje na konferencjach i wydarzeniach popularyzujących naukę i służących informowaniu społeczeństwa o osiągnięciach naukowych, głównie w obszarze matematyki, informatyki, fizyki oraz transportu. Często mówi o informatyce kwantowej lub o sztucznej inteligencji, a także o swoich własnych badaniach związanych z modelowaniem i optymalizacją ruchu drogowego, usprawnianiem mobilności, lepszym projektowaniem miast i zarządzaniem ruchem w nich. Publikuje również artykuły w czasopismach popularnonaukowych, np. „Delta”.
Założył i przez 3 lata prowadził stronę „Doktoranci MIMUW” na portalu Facebook, na której umieszczane są informacje o sukcesach i wynikach doktorantów Wydziału MIMUW oraz o otwartych wydarzeniach związanych z nauką, np. wykładach „PhD Open”, obronach prac doktorskich. Sam również publikuję informacje popularyzujące naukę na swoim profilu na portalu Facebook.
Laureat jest w zarządzie międzynarodowej inicjatywy QWorld, w ramach której przygotowuje materiały edukacyjne dot. informatyki kwantowej oraz organizujemy inicjatywy popularyzujące informatykę kwantową w wielu krajach. We wrześniu jego „Fundacja Quantum AI” przystąpiła do programu P-TECH, w ramach którego będzie przybliżać zagadnienia związane z nowymi technologiami uczniom I LO w Krakowie.
Wcześniejsza popularyzatorska jego działalność obejmuje m.in. wystąpienie podczas wydarzenia „Poznaj UW”, dwóch edycji Szkół Matematyki Poglądowej oraz Festiwalu Nauki czy Kawiarni Naukowej. W wykładzie „Nauka vs korki” Paweł Góra objaśniał, w jaki sposób matematyka przydaje się w usprawnianiu ruchu drogowego w miastach. W sieci dostępne jest jego wystąpienie na TEDxWarsaw (2017) – „O nadjeżdżającej rewolucji w transporcie”. Wysłuchało go wówczas ponad 800 osób.
Współorganizował „Otwarty Dzień Doktoranta” na Wydziale MIMUW. Jego celem było przybliżenie prac badawczych prowadzonych przez doktorantów wydziałów „Kampusu Ochota” UW. Z popularyzatorskimi wykładami wyjeżdżał również zagranicę, występował m.in. w ramach „Tech talk” w firmie Google w Zurychu oraz podczas „ITS Day” na University of Toronto. Słuchaczami byli m.in. przedstawiciele firm i stowarzyszeń z branży inteligentnych systemów transportowych.
PAP – Nauka w Polsce