Europa stawia na przełomowe technologie i startupy, aby sprostać najpilniejszym wyzwaniom społecznym i cywilizacyjnym oraz sprawnie wprowadzać nowe rozwiązania na rynek. Stara się stworzyć przyjazne i kreatywne środowisko, w którym najlepsze talenty pracować mają ramię w ramię z wiodącymi firmami, by zainicjować na całym kontynencie nową falę innowacji w najbardziej zaawansowanych technologiach, w tym związanych z obronnością.
Te założenia wpisują się doskonale w strategię Polskiej Izby Gospodarczej Zaawansowanych Technologii (IZTECH), która podsumowała 3 czerwca swoją piętnastoletnią działalność. W uroczystym posiedzeniu Rady IZTECH-u, której od początku przewodniczy prof. Jerzy Buzek, były premier i przewodniczący Parlamentu Europejskiego, uczestniczyło wielu rektorów uczeli, dyrektorów instytutów badawczych, wybitnych uczonych, przedsiębiorców i przedstawicieli stowarzyszeń naukowo-technicznych.
Ministerstwo Edukacji i Nauki reprezentował wiceminister, prof. Wojciech Murdzek, który podziękował inicjatorom za powołanie IZTECH i wskazał na szczególne znaczenie jej działalności przez te 15 lat. – Dorobek wypracowany przez instytuty badawcze i uczelnie, które są członkami Polskiej Izby Gospodarczej Zaawansowanych Technologii jest znaczący nie tylko dla nauki, ale również dla przedsiębiorców i gospodarki, zwłaszcza dla jej strategicznych sektorów. Inwestowanie w naukę jest dla wszystkich bardzo korzystne, ale musimy zwrócić jeszcze większą uwagę na komercjalizację wyników badań, zachęcał wiceminister. Wskazał też na przykłady efektywnych wdrożeń w krajach UE, które mogą być pewnym wzorcem dla współpracy uczonych z przemysłem.
Zabierając głos prof. Buzek podziękował z kolei wszystkim członkom Rady za wspólny udział w tym piętnastoleciu. To była bardzo intensywna i pożyteczna praca. Szczególne uznanie i szacunek wyraził dla prof. Ryszarda Pregiela, któremu środowisko naukowe zawdzięcza utworzenie IZTECH-u i za bardzo aktywną działalność, którą z równym zaangażowaniem od dwóch lat kontynuuje nowy prezes Izby dr Zygmunt Krasiński. W inauguracyjnym wystąpieniu prof. Buzek przypomniał też o swoim zaangażowaniu w tworzenie VII Programu Ramowego UE przed 15 laty w Parlamencie Europejskim.
– To był ogromny program rozwoju gospodarki opartej na wiedzy – podkreślał profesor. – W kraju budowaliśmy dopiero przekonanie, że uczelnie nie powinny skupiać się wyłącznie na czystej nauce, ale również na badaniach. Stopniowo zaczęliśmy przekonywać, że kluczowe znaczenie dla rozwoju cywilizacyjnego mają innowacje i wdrażanie wszystkiego, co uda się wymyślić w naukach podstawowych, już na poziomie uczelni oraz komercjalizowanie wyników badań.
O historii i dorobku IZTECH-u powołanego w 2008 r. jako organizacji non-profit zrzeszającej instytucje naukowe, uczelnie wyższe, przedsiębiorstwa wysokich technologii i inne podmioty gospodarcze działające w różnych sektorach technologicznych, wspominał prof. Ryszard Pregiel, honorowy Prezes Izby i wiceprzewodniczący Rady Izby. – Łącznie jest to ok. 200 podmiotów. Osiągnięciem Izby było m.in. udzielenie wsparcia technologicznego i finansowego ponad 600 małym i średnim przedsiębiorstwom, z których liczną grupę wprowadziliśmy na giełdę. Naszą misją jest integracja środowiska, wspieranie inicjatyw wysokich technologii, nie tylko w zakresie transformacji cyfrowej i energetycznej, ale także unowocześnienia naszej armii. Wszystkie opcje polityczne uważają to za jedno z najważniejszych zadań w obecnej sytuacji geopolitycznej. Chcę podkreślić, że nie ma silnej armii bez nowoczesnego zaplecza przemysłowego, nowoczesnych systemów informatycznych, energetycznych, transportowych, niezależnie od tego jak nowatorskie kupilibyśmy uzbrojenie. Silna armia to jest też nasze zadanie – naukowców i inżynierów, sygnalizował prof. Ryszard Pregiel.
W czasie uroczystego posiedzenia Rady wielu uczonych zabierało głos, wskazując na wspieranie innowacyjnych inicjatyw członków Izby, współdziałanie w pozyskaniu zewnętrznych źródeł finansowania na prowadzenie działalności badawczej, wytwórczej i usługowej w zakresie zaawansowanych technologii. Wyzwania i szanse dla Polski w europejskiej współpracy naukowej i technologicznej przestawił obszernie prezes Izby dr Zygmunt Krasiński.
– W rozwoju wysokich technologii, współpraca międzynarodowa ma ogromne znaczenie. Powinniśmy się na niej koncentrować oraz na europejskiej wymianie doświadczeń i odpowiednim wykorzystaniu środków z programu wsparcia jaki jest Horyzont Europa. Ogromny budżet tego programu stanowi dla nas niepowtarzalną szansę, ponieważ duża część tych środków jest dedykowana na rozwój w obszarze badań i innowacji, przekonywał prezes Zygmunt Krasiński.
Miłym akcentem uroczystości było uhonorowanie dwóch osób związanych z Polską Izbą Gospodarczą Zaawansowanych Technologii od początku jej istnienia, nagrodą „Laur Technologii Prrzyszłości 2023” ustanowioną z okazji XV lecia Rady. To zaszczytne wyróżnienie otrzymali: Ewa Mańkiewicz-Cudny, prezes Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT oraz Wojciech Wajda, założyciel i główny akcjonariusz firmy Wasko S.A. jednej z największych polskich firm teleinformatycznych, wdrażających nowoczesne technologie, w siedzibie której przez wiele mógł gościnnie działać IZTECH .
Prezes Fedaracji, Ewa Mańkiewicz-Cudny, pełniąca tę funkcję od 4 kadencji dziękując za prestiżową nagrodę, zachęcała do integrowania środowisk inżynierskich, akademickich i biznesowych. – Od tego zależy realizacja najważniejszych zadań we współczesnym, pełnym niepokoju świecie. Mimo rozwoju nowatorskich rozwiązań w wielu różnych dziedzinach nie przełożyliśmy tego w wystarczający sposób na całą naszą gospodarkę. Nie możemy powiedzieć, że jest ona innowacyjna, dlatego przed nami stoi wiele wyzwań. Jeśli połączymy potencjał 40 stowarzyszeń naukowo-technicznych, które wchodzą w skład Federacji z dokonaniami IZTECH-u będziemy mogli znacznie szybciej i efektywniej dokonać wspólnego przełomu, na którym nam wszystkim bardzo zależy, podsumowała Ewa Mańkiewicz – Cudny.
Wszyscy uczestnicy uroczystego posiedzenia Rady IZTECH-u podkreślali w swoich wystąpieniach jak ważny w rozwoju innowacji i badań jest dostęp do europejskich instrumentów wsparcia, standardów, i know-how. Budowanie pozycji ważnego partnera w wyścigu technologicznym nie jest możliwe bez integracji i współpracy międzynarodowej. Polska nie jest już dziś jedynie biernym odbiorcą zdefiniowanych przez UE reguł gry w zakresie badań i innowacji, ale sama atywnie włącza się w przygotowanie programu Horyzont Europa, z którym wiąże wiele nadziei dla środowiska naukowego i przemysłowego.
Jolanta Czudak