Niemieckie Towarzystwo Chirurgów Okulistów (DOC) przyznano najwyższe wyróżnienie dla programu „Dobrze widzieć” podczas 34 Międzynarodowego Kongresu DOC, który zakończył się 25 czerwca w Norymberdze. Nowatorskie podejście do badań nad wadami refrakcji i wzroku, którym objętych było 1100 uczniów z województwa lubelskiego, uznano za najlepszy projekt w Europie. Wykład o nagrodzonej pracy badawczej wygłosił prof. Anselm Jünemann, a pomysładawcą projektu był prof. Robert Rejdak. Odbierając prestiżową statuetkę twórca programu „Dobrze widzieć” potwierdził, że badania wzroku wśród dzieci i młodzieży będą kontynuowane w makroregionie, a potem prowadzone na terenie całej Polski.
– To dla nas wielki zaszczyt, że międzynarodowe gremium uznało naszą inicjatywę za najlepszą w Europie, ponieważ w tej rywalizacji brało udział wiele bardzo dobrych projektów z Niemiec, Norwegii, Turcji i innych krajów – mówi z dumą prof. Robert Rejdak, szef Kliniki Okulistyki Ogólnej i Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie i jednocześnie prezes Stowarzyszenia Chirurgów Okulistów Polskich. – Spośród zgłoszonych prac badawczych tylko nieliczne Kapituła Konkursowa wybrała do ogólnej prezentacji podczas Kongresu DOC w Norymberdze . Wykład z założeniami i wynikami programu „Dobrze widzieć” przedstawił uczestnikom sesji konsultant projektu, światowej sławy autorytet w dziedzinie okulistyki prof. Anselm Jünemann, doktor honoris causa Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, z którym współpracujemy intensywnie od ponad 20 lat.
Pilotażowy program badań wad wzroku u uczniów edukacji wczesnoszkolnej po pandemii realizowany w Lublinie pod patronatem rektora UM prof. Wojciecha Załuski, uzyskał wsparcie Ministerstwa Edukacji i Nauki oraz Ministerstwa Zdrowa. Rozpoczął się jesienią w 2021 roku i trwał do połowy maja przy zaangażowaniu zespołu koordynowanego przez prof. Roberta Rejdaka w składzie: Anna Matysik- Wożniak, Małgorzata Latalska, Maksymilian Onyszkiewicz Małgorzata Kowalczyk , Marek Niezgódka, Piotr Regulski i Rahman Nassasra.
Badania przesiewowe prowadzane w 10 szkołach podstawowych na terenie Lublina i okolic, koordynowała mgr Renata Krzyżanowska. Specjaliści za pomocą zaawansowanego technologicznie sprzętu skontrolowali wzrok u 1100 uczniów. Najczęściej diagnozowana była u nich krótkowzroczność, nadwzroczność, astygmatyzm, choroba zezowa i niedowidzenie.
– Zatrważające jest to, że ok. 40 proc. uczniów wymaga szybkiej konsultacji okulistycznej z powodu wad refrakcji, wysokiego stopnia niedowidzenia i choroby zezowej – ocenia prof. Robert Rejdak . – Z reguły rodzice nie zauważają tego problemu u swoich dzieci, dlatego prowadziliśmy intensywną akcję informacyjną, aby uświadomić im potrzebę wykonywania badań okulistycznych u swoich podopiecznych, jeśli tylko pojawi się pieczenie, łzawienie i zmęczenie oczu. Dzięki odpowiedniej korekcji lub metodom farmakologicznym można zatrzymać postępującą krótkowzroczność. Bardzo istotne jest również to, aby dzieci przebywały 2-3 godziny dziennie w świetle naturalnym, czyli poza domem, na świeżym powietrzu. Chodzi o to, żeby wzrok odpoczął od sprzętu elektronicznego. Udowodniono, że rola światła naturalnego jest najważniejsza w zapobieganiu rozwojowi krótkowzroczności. Rekomendujemy również stosowanie powszechnej reguły „3 do 1”, która polega na tym, że 30 minut pracujemy, a następne 10 minut dajemy odpocząć oczom od komputera i patrzymy w dal.
Wyniki pierwszego etapu badań pilotażowego programu „Dobrze widzieć” przedstawione na Kongresie DOC w Norymberdze zostały z uznaniem przyjęte przez ekspertów. Okuliści docenili nie tylko ten etap badań, ale również fakt, że odbywa się on przy pomocy systemu informatycznego, który archiwizuje i analizuje wyniki. Ten system, którego autorem jest zespół prof. Marka Niezgódki, będzie służył jako podstawa do prowadzenie kolejnych badań przesiewowych wśród dzieci i młodzieży najpierw w makroregionie lubelskim, a w niedalekiej przyszłości także na terenie całego kraju. Za przykładem Lublina chcą podążać również inne europejskie ośrodki okulistyczne, ponieważ problem wad refrakcji i wzroku coraz bardziej się pogłębia wśród dzieci i młodzieży.
Jolanta Czudak
