Przeobrażeniami relacji społecznych wynikającymi z cyfryzacji domów, popularyzacją wiedzy o zdrowiu w XX i XXI wieku i wyzwaniami dla bezpieczeństwa pracy w czasach cyfrowej transformacji zajmą się naukowcy nagrodzeni w konkursie CHANSE. W 12 z 26 wybranych projektów wezmą udział naukowcy z Polski.
Jak przypomniało Narodowe Cenrum Nauki (NCN) w komunikacie, CHANSE (Collaboration of Humanities and Social Sciences in Europe) to jeden z trzech międzynarodowych programów typu ERA-NET koordynowanych przez NCN. Zrzesza on 27 agencji finansujących badania z 24 krajów europejskich oraz instytucje spoza środowiska akademickiego.
Głównym bodźcem do jego stworzenia, była próba odpowiedzi na współczesne wyzwania społeczne i kulturowe. W 2021 roku został ogłoszony konkurs CHANSE Transformations: Social and cultural dynamics in the digital age obejmujący dwa tematy: Cultural Transformations in the Digital Age; Digitalisation and Social Transformation.
Jak podaje NCN, konkurs cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem środowiska naukowego. Złożono 366 wniosków, z czego 90 zostało zakwalifikowanych do drugiego etapu, a wśród nich wyłoniono 26 zwycięskich projektów.
W gronie laureatów jest 12 zespołów badawczych z Polski, w tym jeden projekt DigiPatch z polską liderką na czele – prof. dr hab. Małgorzatą Kossowską. Celem projektu jest zbadanie roli mediów elektronicznych w odchodzeniu od społeczeństwa otwartego w stronę społeczeństwa „patchworkowego,” opartego na zamkniętych grupach, o silnej tożsamości i silnych więziach wewnątrzgrupowych. „Ten proces fragmentacji społecznej ma poważne implikacje, takie jak brak zaufania do państwa i jego instytucji, niski poziom konsensusu społecznego, uczestnictwa i nieposłuszeństwo” – wyjaśnia prof. Kossowska, cytowana w komunikacie.
W komunikacie przypomniano, że pogram CHANSE w swoich założeniach promuje zasadę równego uczestnictwa kobiet i mężczyzn w zespołach badawczych, co znalazło swoje odzwierciedlenie w kryteriach wyboru wniosków rekomendowanych do finansowania. „Wśród projektów plasujących się ex-aequo na liście rankingowej, pierwszeństwo otrzymywały te z najbardziej zbalansowanym pod względem płci składem zespołu badawczego. Równie istotnym założeniem programu jest promowanie uczestnictwa krajów, w których poziom badań i innowacji jest niższy od średniego poziomu UE (tzw. kraje widening). W grupie 27 agencji tworzących CHANSE aż 12 jest z krajów widening. Dodatkowo niektóre z nich pełnią rolę lidera istotnych dla programu zadań – ETAg (Estonia) i UEFISCDI (Rumunia) oraz koordynatora – NCN” – czytamy.
CHANSE powstał w wyniku współpracy sieci HERA (https://heranet.info/) i NORFACE (https://www.norface.net/), które wspierają badania w obszarze humanistyki i nauk społecznych. Głównym założeniem programu jest finansowanie wysokiej jakości międzynarodowych projektów oraz inicjowanie współpracy między naukowcami a organizacjami pozarządowymi, instytucjami kultury, szkołami oraz innymi grupami interesariuszy. Jego budżet wynosi w przybliżeniu 36 milionów euro, w tym 10 milionów euro z funduszy Programu Ramowego UE Horyzont 2020.
PAP – Nauka w Polsce
Pełną listę polskich zespołów – laureatów w konkursie jest dostępna na stronie naukawpolsce.pl
