Podczas świąteczno-noworocznego spotkania członków, przyjaciół i sympatyków Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP) zaprezentowano Raport Końcowy IV Kongresu Elektryków Polskich, którego obrady odbyły się pod hasłem „Energetyka jutra – Bezpieczeństwo pokoleń” w czerwcu ubr. w Poznaniu. Raport zawiera opis, ale przede wszystkim wnioski z przeprowadzonych dyskusji, paneli, wystąpień i prezentacji zwłaszcza w sesjach tematycznych: Polska w obliczu transformacji energetycznej, Bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej i Fotonika – polska specjalność w światowej elektronice.
Najważniejszym zadaniem jest teraz dotarcie do decydentów, do władz państwa i tych instytucji i podmiotów gospodarczych, które mają wpływ i decydują o przyszłym kształcie szeroko rozumianej polskiej elektryki.
Drogą, jaką wybrały władze Stowarzyszenia, było dotarcie z postulatami środowisk branżowych do parlamentarzystów (raporty dostarczono do Marszałka Sejmu, posłów i senatorów RP), bo to oni będą podejmowali strategiczne decyzje dotyczące polskiej energetyki: wytwarzania, przesyłu, magazynowania i sposobu korzystania z energii elektrycznej. Dobrym pomysłem stało się zorganizowanie w Sejmie RP seminarium „Energetyka jutra – Bezpieczeństwo pokoleń”, które zostało poprzedzone uroczystym otwarciem wystawy pn. „Elektryka polska – od rozbiorów do początków III RP”. W otwarciu tej wystawy wziął udział Marszałek Sejmu RP Szymon Hołownia (22.01.2025).
– „Stoimy w obliczu kolejnej rewolucji przemysłowej, kolejnych zmian, które będą potrzebowały więcej prądu. Potrzebujemy coraz więcej prądu do komunikacji, do obsługi sztucznej inteligencji i zastanawiamy się, z czego ten prąd wytwarzać. Nasza myśl techniczna, nasz potencjał jako kraju i środowiska naukowego daje podstawy, by mieć nadzieję, że Polska będzie jednym z liderów tej transformacji” – powiedział Szymon Hołownia, który wraz z posłem Stanisławem Lamczykiem, prezesem SEP Sławomirem Cieślikiem oraz kuratorem wystawy Piotrem Szymczakiem dokonali symbolicznego przecięcia wstęgi. Prezes SEP podkreślił, że seminarium oraz towarzysząca mu wystawa tworzą swego rodzaju pomost do ujęcia kompleksowego „Elektryki polskiej od rozbiorów do połowy XXI wieku”.
Wystawa przedstawia najważniejsze wydarzenia związane z rozwojem i zastosowaniem elektryki w Polsce na przestrzeni ponad 220 lat. Ekspozycja została przygotowana pod patronatem naukowym Instytutu Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk, Komitetu Elektrotechniki Polskiej Akademii Nauk, Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT, Polskiej Sekcji IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) oraz Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej.
Rola SEP
Stowarzyszenie Elektryków Polskich od ponad 105. lat angażuje się w działania stymulujące rozwój elektryki w naszym kraju. Wspólnie ze Związkiem Elektrowni Polskich, SEP opracował projekt pierwszej ustawy o wytwarzaniu, przesyłaniu, rozdzielaniu i przetwarzaniu energii elektrycznej, którą Sejm RP przyjął 21 marca 1922 r. pod nazwą Ustawa Elektryczna.
Pierwszą sesję seminarium poświęconą dziejom elektryki poprowadzili prof. dr hab. inż. Mariusz Malinowski, prorektor ds. nauki Politechniki Warszawskiej oraz prof. dr hab. Michał Kopczyński z Uniwersytetu Warszawskiego. Jako pierwszy wystąpił kurator wystawy dr inż. Piotr Szymczak, przewodniczący centralnej Komisji Historycznej SEP, przedstawiając zarys rozwoju polskiej elektryki, zaś w dalszej kolejności występowali: doc. dr inż. Wojciech Urbański z Politechniki Warszawskiej nt. wspomnianej wyżej pierwszej ustawy elektrycznej; mgr inż. Lech Żak, przewodniczący Rady Firm Przemysłu Elektrotechnicznego i Energetyki SEP nt. osiągnięć w elektryfikacji kraju; dr inż. Andrzej Wilk, przewodniczący Sekcji Technik Informacyjnych SEP nt. wyzwań cyfryzacji oraz dr Piotr Rataj z Pracowni Historycznej Stowarzyszenia nt. początków kształcenia elektryków. Sesję zakończyło wystąpienie dr. hab. inż. Marka Jasińskiego, prof. PW, przewodniczącego Polskiej Sekcji IEEE nt. wybitnych polskich naukowców oraz czym są Kamienie Milowe IEEE dla ludzkości.
Warto podkreślić, iż w wystąpieniach prelegentów podkreślano, że nie tylko SEP, ale także cały ruch stowarzyszeniowy sfederowany w FSNT-NOT poprzez właściwe sobie działania informuje, przekonuje i zachęca władze wszelkich szczebli do działań wynikających ze strategicznego znaczenia elektryki i techniki cyfrowej dla przyszłości i bezpieczeństwa kraju.
Bezpieczeństwo pokoleń
Sesji drugiej pt. „Energetyka jutra – bezpieczeństwo pokoleń” przewodniczył prezes SEP dr hab. inż. Sławomir Cieślik, prof. Politechniki Bydgoskiej, który poprowadził debatę nt. kierunków przeprowadzenia transformacji energetycznej w Polsce. Zaproszenie do dyskusji przyjęli: prof. Wojciech Myślecki, ekspert sektora energetycznego i przewodniczący Rady Nadzorczej Spółki Ekoenergetyka – Polska S.A.; Wojciech Tabiś, prezes Agencji Rynku Energii; Henryk Kaliś, prezes Zarządu Forum Odbiorców Energii Elektrycznej i Gazu oraz Izby Energetyki Przemysłowej i Odbiorców Energii oraz Rafał Czaja, prezes Stowarzyszenia na rzecz Efektywności im. prof. Krzysztofa Żmijewskiego.
Tytułowa „Energetyka jutra” ma uświadomić i nakreślić strategię działania dla praktycznie wszystkich obszarów gospodarki narodowej w celu przeprowadzenia procesu transformacji, zaś „Bezpieczeństwo pokoleń” jest tu rozumiane głównie, jako bezpieczeństwo polskiego społeczeństwa. Obecnie oczekuje się określenia struktury i funkcjonalności nowego polskiego systemu energetycznego, w którym nie będą wykorzystywane paliwa kopalne (węgiel kamienny i brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny) do celów energetycznych, ale który zapewni bezpieczne warunki do życia przyszłym pokoleniom. Nie zapominając o obecnym pokoleniu, należy zapewnić bezpieczną ścieżkę procesu przejścia z aktualnego systemu energetycznego do tego nowego. Jest to bez wątpienia zmiana długoterminowa i ze względu na przełomowość technologiczną wymagająca dobrego przygotowania polskiego społeczeństwa. Stowarzyszenie Elektryków Polskich i ruch stowarzyszeń naukowo-technicznych sfederowanych w Naczelnej Organizacji Technicznej jest gotowy do aktywnego włączenia się w ten proces.
Janusz M. Kowalski FSNT-NOT
