Kluczową częścią XVI Forum Inżynierskiego połączonego z obchodami IX Dnia Mechanika była debata dotycząca „Oferty młodych naukowców dla gospodarki”. Projekty, w które angażują się młodzi innowatorzy powinny mieć szanse na dalszy rozwój. Dostęp do infrastruktury badawczej jest w tej sytuacji fundamentalny. Nie wszystkie uczelnie ułatwiają im możliwość korzystania ze specjalistycznej aparatury i laboratoriów.
Ten wątek był poruszany m.in. przez uczestników debaty „Oferta młodych naukowców dla gospodarki”, której moderatorem był dr hab. inż. Dawid Myszka, przewodniczący Komisji Młodzieży FSNT-NOT, profesor Politechniki Warszawskiej. W dyskusji podkreślano jednak, że młodzi ludzi, działający w studenckich kołach naukowych mają warunki do rozwoju kreatywności. Bardzo pomocną rolę w realizacji ich pomysłów pełnią też mentorzy na uczelniach technicznych.
– Jednym z najlepszych sposobów propagowania wiedzy jest inspirowanie młodych ludzi do twórczej aktywności, aby wciągali w to swoich rówieśników i wspólnie podejmowali działania badawcze. Obserwuję to jako opiekun i fan studenckiego koła naukowego Technologie i Materiały (TIM), które założyłem jako doktorant ponad 20 lat temu na Wydziale Technologicznym Mechanicznym Politechniki Warszawskiej – wyznał prof. Dawid Myszka. – Studenci z grupy TIM realizują wiele ciekawych pomysłów i projektów. Zajmują się m.in. wyrobami wytwarzanymi metodą drukowania 3D. Ich dokonania są naprawdę imponujące.
W trwającej ponad godzinę merytorycznej dyskusji przedstawiono wiele przykładów, potwierdzających efektywność działania młodych twórców techniki, włączonych w nowatorskie projekty. W debacie uczestniczyli: mgr inż. Michał Cichowicz, przewodniczący Studenckiej Rady koordynacyjnej i jednocześnie wiceprzewodniczący Centralnej Komisji ds. Młodzieży SEP z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, mgr Łukasz Sztern, kierownik Inkubatora Innowacyjności Politechniki Warszawskiej i mgr inż. Łukasz Żrodowski, prezes firmy AMAZEMET, doktorant na Wydziale Inżynierii Materiałowej w Zakładzie Materiałów Konstrukcyjnych Politechniki Warszawskiej.
Michał Cichowicz, laureat Studenckiego Nobla przyznanego 29 maja przez Niezależne Zrzeszenie Studentów w kategorii „3W” za cały dotychczasowy dorobek naukowy, m. in. za nowatorską konstrukcję protezy kończyny dolnej, podzielił się doświadczeniami z realizacji swoich projektów. Jako absolwent trzech kierunków studiów na ZUT: inżynierskich na kierunku Automatyka i Robotyka, a także magisterskich na kierunkach Elektrotechnika oraz Mechanika i Budowa Maszyn jest zwolennikiem konfrontowania zdobywanej na studiach wiedzy z praktyką zawodową. – To mi ułatwia prace nad doktoratem, który przygotowuję teraz w Szkole Doktorskiej ZUT pod okiem dr. hab. inż. Marcina Wardacha, prof. ZUT z Katedry Maszyn i Napędów Elektrycznych Wydziału Elektrycznego ZUT oraz dr. inż. Pawła Herbina z Katedry Zarządzania Produkcją Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki ZUT, zapewniał Michał Cichowicz.
Niektóre uczelnie techniczne do oferty studiów wprowadzają obowiązkową realizację projektów naukowo-badawczych wraz z przemysłem. Przykładem jest Politechnika Gdańska, która z tą inicjatywą startuje już w roku akademickim 2024/25 na niektórych kierunkach.
– To jest dobry pomysł, podobnie jak doktoraty wdrożeniowe, ale wciąż marginalny – dodał Łukasz Żrodowski, twórca ponad 20 wynalazków związanych z nowymi technologiami. – Niestety, z takich możliwości korzysta zaledwie ok. 5 proc. studentów, natomiast 95 proc. zderza się z przemysłem dopiero po zakończeniu studiów. Program kształcenia jest zbyt przeładowany i zabiera studentom dużo czasu, dlatego nie angażują się w zakładanie startupów, aby rozwijać w nich nowatorskie projekty. W moim odczuciu wymaga to szybkiej zmiany. Ja korzystałem z indywidualnego toku studiów i to dało mi swobodę czasową. Mogłem zajmować się technologiami, które rozwijam z sukcesem w spółce AMAZEMET, wyłonionej ze startupu Politechniki Warszawskiej.
Firma powstała z inicjatywy wynalazców z Wydziału Inżynierii Materiałowej oraz Wydziału Inżynierii Produkcji, którzy objęli udziały razem z Instytutem Badań Stosowanych PW. Podstawą do jej utworzenia w 2019 roku były prowadzone kilka lat wcześniej prace badawczo-rozwojowe w studenckim kole naukowym, związane m.in. z wytwarzaniem metalicznych materiałów proszkowych do druku 3D oraz wytwarzaniem in-situ nanokompozytów metodą przetapiania laserowego.
– Jako przedstawiciel Inkubatora Innowacyjności na Politechnice Warszawskiej mogą zapewnić, że tworzymy studentom możliwość takiej pracy, która wykracza poza kierunkowe wykształcenie i projektowe działania w kołach naukowych – uzupełnia Łukasz Sztern. – W mojej ocenie, przyszły inżynier nauczy się dużo więcej realizując projekty już w trakcie studiów. Jeśli nawet będzie musiał w jakiejś dziedzinie uzupełnić wiedzę, to nadrobi to bez problemów, bo ma dobre podstawy. Szkoda tylko, że nie jesteśmy uprawnieni do stosowania europejskiego system punktacji (ECTS), który pomaga określić postępy studenta w nauce i gwarantuje zaliczanie studiów krajowych i zagranicznych do programu realizowanego w macierzystej uczelni.
Studenckie koła naukowe tworzą innowacje
Młodzi twórcy techniki o swoich propozycjach związanych z rozwojem innowacyjności mówili nie tylko w czasie debaty, ale także podczas prezentacji dokonań studenckich kół naukowych. Swoje pomysły przedstawili przedstawiciele: Akademickiego Koła Stowarzyszenia Elektryków Polskich przy Wydziale Elektrycznym Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, kół naukowych „KONSTRUKTOR” i „TECHNOLOGIE i MATERIAŁY” z Politechniki Warszawskiej oraz trzech z Politechniki Poznańskiej: Międzywydziałowego Koła Naukowe D3DAL (Dedal), Koła Naukowego inżynierów Transport Publicznego i PUT Rocketlab.
Przedstawiciele kół naukowych z Politechniki Warszawskiej przygotowują projekty związane z drukiem 3D, który coraz powszechniej stosowany jest w przemyśle zbrojeniowym. Wykorzystywany jest do drukowania elementów broni małokalibrowej, a także rakietowej i lufowej. Prelegenci mówili o jego zaletach. Druk 3D posiada cechy, które są dla przemysłu zbrojeniowego wręcz kluczowe. Pozwala to na redukcję masy, tańszą obróbkę oraz likwidację łączeń, które są zawsze słabymi elementami broni jak i pojazdów bojowych. W swoich planach młodzi konstruktorzy z PW zamierzają wydrukować w technologii 3D głowicę do ręcznego granatnika.
Założone przed 3 miesiącami na Politechnice Poznańskiej koło naukowe D3DAL (Dedal) reprezentowane na Forum przez Błażeja Gabryszewskiego i Aleksandra Wawrzyniaka, zajmuje się m.in. drukiem protez rąk dla dzieci oraz wydrukami przed- i śródoperacyjnymi w technologii 3D. – Tworzymy też aplikację dzięki której pacjenci będą mogli się uczyć jak lepiej korzystać ze swoich protez – wyjaśniali prelegenci. – Pomysł powstał na potrzeby jednego pacjenta i rozwinął się na tyle, że postanowiliśmy go rozbudować, aby wszyscy mogli z naszego rozwiązania skorzystać.
Koło Naukowe Inżynierów Transportu Publicznego jest organizacją zrzeszająca studentów interesujących się zagadnieniami związanymi z transportem szynowym. Jeden z zespołów PUTrain zajmuje się budową innowacyjnej lokomotywy w skali 1:5,5 na dachu, której zainstalowano panele fotowoltaiczne. – Jest to rozwiązanie nowatorskie, ponieważ jeszcze nikt w branży kolejowej nie zdecydował się na użycie energii pozyskanej z paneli fotowoltaicznych, zamontowanych na pojeździe, na potrzeby trakcyjne. Pierwsi wpadliśmy na ten pomysł. Nasz projekt wpisuje się idealnie w potrzebę ograniczania zużycia nieodnawialnych źródeł energii w transporcie publicznym. – informowali Jakub Żytkowski i Jacek Dwornik. Zespół buduje też innowacyjny symulator kabiny maszynisty, skutkujący znaczącym zwiększeniem jego bezpieczeństwa.
Dokonania koła naukowego PUT Rocketlab, przedstawił mgr inż. Tomasz Krakowski – Projektujemy i budujemy rakiety sondujące, rozwijamy technologie napędów hybrydowych, prowadzimy badania naukowe i bierzemy udział w zawodach, targach oraz konferencjach naukowych. Odnieśliśmy wiele sukcesów w najbardziej prestiżowych zawodach rakietowych, pokonując najlepsze ośrodki naukowe w tej branży z całego świata.
Wystąpienia kół naukowych były istotnym głosem w dyskusji nad rolą młodych naukowców i konstruktorów w rozwoju innowacyjnych projektów technicznych, które sa do wykorzystania w przemyśle i branży med.-tech. (JC)