Duże powiększenie struktury tkanek, wysoka rozdzielczość obrazu, dokładność i niezwykła precyzja manewrów chirurgicznych, to największe zalety trójwymiarowych operacji siatkówki oka. Od półtora roku z ogromną skutecznością takie zabiegi wykonuje prof. Robert Rejdak z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, wykładowca w Europejskiej Szkole Zaawansowanych Studiów Okulistyki w Lugano w Szwajcarii. Europejskie Towarzystwo Retinologiczne poprosiło profesora, aby podzielił się swoimi doświadczeniami podczas międzynarodowego kongresu EURETINA w Wiedniu, w którym uczestniczyć będą wybitni specjaliści, zajmujący się chorobami siatkówki oka.
O prezentację dokonań na tym europejskim forum poproszono czterech światowej sławy chirurgów oka. Są to profesorowie: Anselm Junemann z Niemiec, E. El-Rayes z Egiptu, S. Rizzo z Florencji oraz Robert Rejdak, kierownik Kliniki Okulistyki Ogólnej lubelskiego Uniwersytetu Medycznego.
– To jest dla mnie wielki zaszczyt, że dokonania polskich okulistów zaczynają być cenione w świecie – wyznaje prof.dr hab.n.med Robert Rejdak. – Na wrześniowym Kongresie EURETINA w Wiedniu oprócz wykładu o efektach wykonywania w technologii 3D, połączonych operacji zaćmy i witrektomii, w najbardziej skomplikowanych przypadkach, pokażę też filmy z ich przebiegu. Wyszkoliłem już wielu specjalistów w tej dziedzinie w naszej lubelskiej Klinice Okulistyki Uniwersytetu Medycznego, a także w Europejskiej Szkole Zaawansowanych Studiów Okulistyki w Lugano. Ta metoda przynosi świetlne efekty w leczeniu m.in. odwarstwienia siatkówki oka, urazów gałki ocznej i schorzeń plamki żółtej, a także zwiększa komfort prowadzenia operacji przez chirurga.
Trójwymiarowa operacja oka
Chirurg zakłada trójwymiarowe okulary 3D i zamiast patrzeć podczas operacji przez urządzenie optyczne mikroskopu obserwuje obraz w dużej rozdzielczości na monitorze. Pracuje wirtualnie miniaturowymi narzędziami znajdującymi się w polu operacyjnym gałki ocznej pacjenta. Na przebieg operacji mogą również patrzeć lekarze asystujący, instrumentariuszka i studenci, stąd jej wysoki walor edukacyjny.
– Technologia 3D umożliwia wykonywanie takich zabiegów z dużo większą dokładnością niż w klasycznej metodzie wizualizacji – podkreśla prof. Robert Rejdak. – Niewątpliwą zaletą jest możliwość obserwowania struktury ciała szklistego i siatkówki w bardzo wysokiej rozdzielczości i w dużym powiększeniu. To pozwala na precyzję manewrów chirurgicznych podczas trójwymiarowej operacji siatkówki oka, a jednocześnie na oszczędne oświetlanie tych struktur oka pacjenta Światło nie powoduje efektów fototoksycznych. Dozujemy je bardzo rozważnie, przy niewielkim natężeniu i mimo to widzimy wszystkie interesujące nas szczegóły bardzo dokładnie. W ciągu półtora roku wykonałem już kilkadziesiąt takich zabiegów.
Dynamiczny rozwój technologii w okulistyce
Ostatnia dekada to czas ogromnych zmian w okulistyce. Operacje wykonywane są przy użyciu coraz delikatniejszych i mniejszych, ale jednocześnie bardzo precyzyjnych narzędzi z wykorzystaniem ultradźwięków, laserów oraz noży tnących zbudowanych z tytanu i jego stopów. Rozwija się chirurgia refrakcyjna rogówki, gdzie zwykle przy użyciu laserów usuwane są wady wzroku oraz chirurgia refrakcyjna soczewkowa, która polega na zamianie własnej soczewki na nową lub na włożeniu do oka dodatkowej soczewki. Osoby młode z wadami refrakcji mogą pozbyć się okularów. Podobnie rzecz się ma jeśli chodzi o zaćmę czy astygmatyzm.
– Mamy coraz lepsze metody leczenia chorób oczu, ale nie da się ukryć, że rozwój technologiczny sprzętu komputerowego, laptopów, smartfonów czy tabletów, sprawia, że wiele godzin w ciągu doby poświęcamy na czytanie druku z ekranu, który emituje światło i energię. Nie zdajemy sobie sprawy, jak nasz układ nerwowy reaguje na nią, jak ją pochłania. Stąd biorą się takie stany jak zespół suchego oka czy wady wzroku – tłumaczy profesor i zaleca większą rozwagę w nadmiernej eksploatacji wzroku, który jest naszym bezcennym dobrem.
Jolanta Czudak
