Zderzenie dwóch megatrendów – długowieczności i niskiej dzietności rodzi nowe możliwości na rynku pracy, ale jest też wyzwaniem dla pracodawców i rekruterów wobec różnorodności wiekowej pracowników na dotąd niespotykanym poziomie. Cztery pokolenia w pracy już nikogo nie dziwią, ale jak zarządzać relacjami między nimi wciąż wie niewielu liderów zespołów.
Nieumiejętne zarządzanie wielopokoleniowymi zespołami może doprowadzić do sytuacji, w której w firmie powstają „wyspy pokoleń”, którym ciężko nawiązać efektywny dialog. Wówczas pracownicy w różnym wieku i o różnym stażu pracy zamiast się wzajemnie wspierać i wymieniać kompetencjami, muszą poświęcać czas na szukanie sposobów skutecznej wymiany informacji oraz prowadzenia projektów. Częstym schematem, który może pogłębiać tego typu zachowania jest problem z inkluzywną komunikacją w firmie, uwzgledniającą język przyjazny i zrozumiały dla wszystkich grup wiekowych.
Aby przeciwdziałać tego typu zjawiskom i szerzyć dobre standardy współpracy międzypokoleniowej w organizacji, Krajowy Instytut Gospodarki Senioralnej opracował program badający poziom umiejętności zarządzania różnorodnością wiekową. Pierwszym z elementów jest podpisanie deklaracji, czyli zbioru standardów w obszarze świadomości różnorodności wiekowej w organizacji, rekrutacji, edukacji i rozwoju, wynagradzania i doceniania, zdrowia i ergonomii pracy, przejścia na emeryturę – do których stosowania zobowiązuje się organizacja przystępująca do programu. Kolejnym krokiem jest audyt diagnozujący składający się z trzech elementów: ankiety pracowniczej, wizyty audytorów w zakładzie pracy i badania procesów oraz wywiadów z pracownikami i przedstawicielami związków zawodowych.
Ostatnia faza to analiza istniejących programów zarządzania wiekiem, która pozwala na ocenę wskaźnika poziomu dostosowania pracodawcy do potrzeb różnorodnych wiekowo osób. Wynik audytu powyżej 50 punktów pozwala na wydanie certyfikatu „Pracodawcy Dialogu Pokoleń”, który jest świadectwem dobrego zarządzania wiekiem w organizacji.
Za skuteczne łączenie i wykorzystywanie potencjału różnych pokoleń w organizacji został właśnie wyróżniony Philip Morris w Polsce – spółki Philip Morris Polska Distribution i Philip Morris Polska S.A., jako pierwsze w kraju otrzymały Certyfikat Pracodawcy Dialogu Pokoleń. To firma, która daje możliwość zatrudnienia ok. 7 tysiącom osób. Zespoły PMI są zróżnicowane wiekowo, ale też pod kątem stanowisk, doświadczenia czy stażu pracy. Audyt pokazał, że ta organizacja ma nie tylko wysoką świadomość potrzeb poszczególnych grup wiekowych, lecz także wdraża programy i inicjatywy, które świetnie łączą potrzeby osób w różnym wieku, zapobiegają ageizmowi, czyli dyskryminacji z uwagi na wiek w stosunku do wszystkich grup wiekowych.
Działania na rzecz wyrównywania szans są jednym z kluczowych obszarów strategii Philip Morris w Polsce. Doceniamy doświadczenie i wiedzę dojrzałych pracowników oraz świeże spojrzenie tych, którzy są na początku swojej drogi zawodowej, ponieważ wiemy, że tylko jako różnorodny zespół – pod względem wieku, płci, narodowości czy kultury, możemy skutecznie realizować nasze biznesowe cele w procesie bezdymnej transformacji, którą przechodzi firma. Certyfikat „Pracodawcy Dialogu Pokoleń” jest dla nas powodem do dumy oraz potwierdzeniem skutecznego łączenia oraz wykorzystywania potencjału różnych pokoleń, ale też zobowiązaniem do wprowadzania kolejnych rozwiązań, które ten dialog będą naszym pracownikom ułatwiać i wzmacniać – komentuje Michał Mierzejewski, prezes Philip Morris Polska i Kraje Bałtyckie.
Firmy, która podobnie jak Philip Morris, mają wiedzę i wdrażają programy pomagające w zarządzaniu różnorodnością wiekową, mają szansę stworzyć środowisko pracy, w którym pracownicy są bardziej zmotywowani, a wielopokoleniowe zespoły elastyczne i efektywne w działaniu. Potwierdzają to liczne badania. Wobec tak dynamicznego starzenia się naszego społeczeństwa, firmy bez skutecznego włączania dojrzałych pracowników na rynek pracy nie będą w stanie utrzymać odpowiedniej liczby pracowników. Jednocześnie pracownicy z większym doświadczeniem powinni wiedzieć, jak wspierać tych na początku swojej kariery zawodowej w wyzwaniach dzisiejszych czasów i odwrotnie.
Współpraca międzypokoleniowa to proces wielowymiarowy i wymaga tworzenia narzędzi dostosowanych zarówno do pracowników będących na początku swojej ścieżki kariery oraz tych z większym doświadczeniem. Obserwujemy, że różnorodne pod wieloma względami (również wieku) zespoły, osiągają wyższe wyniki. Ich praca jest dynamiczna, kreatywna i efektywna, a wszystko to dzięki różnorodności.
Aleksandra Lewandowska, KIGS