Aktywność Stowarzyszenia Chirurgów Okulistów Polskich (SCOP) w czasie kończącej się już trzyletniej kadencji zarządu, wzmocniła znacząco wizerunek polskiej okulistyki. SCOP pod przewodnictwem prof. Roberta Rejdaka stał się jednym z najbardziej wpływowych i opiniotwórczych towarzystw okulistycznych w Polsce. Rekomendował, doradzał i pomagał lekarzom w trudnych sytuacjach związanych z pandemią. Przeprowadzał dziesiątki szkoleń i warsztatów, popularyzujących najnowsze osiągnięcia naukowo-techniczne w diagnozowaniu, mikrochirurgii i leczeniu chorób siatkówki oka, w których brało udział tysiące uczestników. Imponująca działalność przyciągnęła do SCOP wielu nowych członków. Ich liczebność wzrosła aż pięciokrotnie w ciągu trzech minionych lat.
Spodziewał się pan profesor takiego sukcesu obejmując funkcję przewodniczącego SCOP w styczniu 2019 roku?
Wzmocnienie roli i pozycji SCOP było moim celem w momencie podjęcia decyzji o udziale w wyborach na przewodniczącego stowarzyszenia. Wraz z prof. Markiem Rękasem, konsultantem krajowym ds. okulistyki przygotowałem program szerokiej popularyzacji dokonań naukowych oraz upowszechniania wiedzy dotyczącej chorób oczu i możliwości ich leczenia, wykorzystując do tego wieloletnie doświadczenia z mojej pracy klinicznej, badawczej i szkoleniowej zarówno w kraju jak i za granicą. Dzięki dobrej strategii i wspólnej pracy z wybitnymi specjalistami o międzynarodowym autorytecie, zrzeszonymi w Stowarzyszeniu Chirurgów Okulistów Polskich, udało nam się osiągnąć więcej niż zamierzaliśmy. Lista naszych wspólnych dokonań m.in. z wymienionym już prof. Markiem Rękasem oraz prof. Jerzym Nawrockim, prof. Bartłomiejem Kałużnym, dr Adamem Słoką, dr Janem Staniewiczem i wieloma innymi ekspertami w ciągu tych trzech minionych lat, jest naprawdę długa.
Z jakich dokonań przewodniczący SCOP jest najbardziej dumny?
Jestem dumny z tego, że liczebność członków SCOP zwiększyła się ponad pięciokrotnie i że staliśmy się najbardziej wpływowym i opiniotwórczym towarzystwem okulistycznym w kraju. Osiągnęliśmy znaczącą pozycję również wśród elitarnych towarzystw zagranicznych i międzynarodowych ekspertów, w tym z EUROCOCAT, którzy opracowując europejskie strategie postępowania okulistycznego m.in. w pandemii, pomagają lekarzom w przeprowadzaniu bezpiecznych zabiegów chirurgicznych. W Polsce mamy ponad 4 tys. okulistów i większość z nich chciałaby pogłębiać swoje kwalifikacje we wprowadzaniu najnowszych metod diagnozowania i leczenia pacjentów. Nie wszyscy mają równy dostęp do nowości, pojawiających się na świecie, dlatego Stowarzyszenie Chirurgów Okulistów Polskich przejęło na siebie rolę edukacyjną w tym zakresie. Stworzyliśmy Akademię Okulistyki SCOP, prowadzącą szkolenia on-line dla lekarzy i bogaty program kursów atestacyjnych we współpracy z prof. Joanną Wierzbowską dla rezydentów, przygotowujących się do egzaminów specjalistycznych. W każdym ze spotkań uczestniczy po kilkuset rezydentów.
Pandemia nie ograniczyła kierownictwu SCOP prowadzenia tak szerokiej działalności edukacyjnej?
Skłoniła nas do jeszcze większej aktywności, związanej z przekazywaniem na bieżąco wszystkich rekomendacji prof. Marka Rękasa, konsultanta krajowego ds. okulistyki w sprawie procedur i zaleceń dla lekarzy stosowanych podczas diagnozowania i wykonywania zabiegów chirurgicznych w czasie pandemii. Aktualizowaliśmy wytyczne dotyczące operacji zaćmy, trybu i reżimu w jakim należało je wykonywać, stosowania iniekcji doszklistkowych w leczeniu zwyrodnienia plamki związanej z wiekiem AMD oraz wielu innych schorzeń. Seminaria i warsztaty odbywały się w trybie on-line. Mamy narzędzia informatyczne do obsługi takich spotkań, w których jednocześnie może uczestniczyć liczna grupa lekarzy, nawet do 1000 osób. Dzięki technologii webcast, umożliwiającej obustronną komunikację internetową, można nie tylko wysłuchać na żywo wykładów, ale również aktywnie uczestniczyć w prowadzonej dyskusji merytorycznej. Wykorzystujemy również materiały wideo z przeprowadzania skomplikowanych operacji, analizujemy szczegółowo ich przebieg i dzielimy się wiedzą z lekarzami. Szkolenia prowadzili wybitni wykładowcy z kraju i z zagranicy. Nasze wideokonferencje umożliwiły nam nie tylko bezpośrednią łączność, ale także konsultacje z autorytetami międzynarodowymi w zakresie wielu różnych schorzeń oczu. Przez te trzy lata zorganizowaliśmy całą serię cyklicznych szkoleń i konferencji dla okulistów, którzy mają mniejszą praktykę zawodową lub dopiero rozpoczynają zabiegi chirurgiczne. Z tej formy edukacji skorzystało ponad 3 tys. słuchaczy.
Statystyka jest imponująca, w zestawieniu z liczbą okulistów w Polsce.
Okulistyka jest dziedziną, która rozwija się bardzo dynamicznie. Wciąż pojawiają się nowe trendy w diagnozowaniu i leczeniu chorób oczu i musimy za tymi nowościami nadążyć. W chirurgii zaćmy, siatkówki, leczeniu jaskry postęp jest olbrzymi, dlatego staramy się tą najnowszą wiedzą dzielić z lekarzami. Oprócz szkoleń prowadziliśmy w SCOP aktywną działalność publicystyczną. Wydajemy podręczniki i książki pod patronatem stowarzyszenia. Pond naszym nadzorem ukazało się już kilka wydań tematycznych książki pt. Biblioteka Okulisty Praktyka. Patronujemy też cenionemu w środowisku okulistycznym czasopismu Ophthalmology Journal. Jest to jedyne wydawane w Polsce czasopismo okulistyczne w języku angielskim, do którego prace nadsyłają autorzy z całego świata. Jako redaktor naczelny działalność pisma opieram na współpracy z Komitetem Redakcyjnym, skupiającym wiele autorytetów z całego świata. Autorzy uzyskują obecnie 70 pkt. ministerialnych za zamieszczane w nim teksty, wliczane do dorobku naukowego. To jest bardzo wysoka lokata, która pomaga im w karierze naukowej, w obronie doktoratów i habilitacji. Okazją do dzielenia się profesjonalną wiedzą są też kongresy okulistyczne. Pierwszy Ogólnopolski Zjazd SCOP odbył się pod koniec września 2021 r. Wzięło w nim udział prawie 400 uczestników i ekspertów z kraju i zagranicy. Kongresy pod egidą SCOP będą już cykliczną pozycją w programie stowarzyszenia. Największy nacisk w naszych działaniach kładziemy na profesjonalną edukację, ale także na promocję wybitnych dokonań w dziedzinie okulistyki. Autorytetom okulistycznym wręczamy symboliczne „Patenty Liderów Innowacyjności” we współpracy z redakcją portalu liderzyinnowacyjnosci.com, który szeroko upowszechnia informacje o nowościach i dokonaniach w okulistyce.
To ogromny zaszczyt dla portalu, że może uczestniczyć w promowaniu dorobku wybitnych autorytetów w dziedzinie światowej okulistyki. Kogo SCOP nagrodzi w tym roku?
Dotychczas Patenty Liderów Innowacyjności zostały wręczone dwukrotnie, bo jest to nagroda przyznawana raz w roku jednemu polskiemu i zagranicznemu autorytetowi naukowemu za wybitne osiągnięcia w światowej okulistyce. Jako pierwszy otrzymał ją prof. Marek Rękas, konsultant krajowy ds. okulistyki oraz prof. Eberhart Zrenner z Uniwersytetu w Tybindze podczas „Jesiennych Warsztatów Okulistycznych” w 2019 roku w Jachrance. Po raz drugi Patenty Liderów Innowacyjności przyznano podczas uroczystej sesji SCOP w 2020 roku pionierowi chirurgii witreoretinalnej w Polsce, prof. Jerzemu Nawrockiemu oraz prof. Marco Zarbinowi, z Rutgers New Jersey Medical School, amerykańskiemu retinologowi światowej sławy, współtwórcy systemów telemedycznych w USA. W tym roku Kapituła nagrodzi dwóch kolejnych laureatów: prof. Edwarda Wylęgałę i prof. Anat Loewenstein z Tel Awiwu. W jakiej formie tego dokonamy trudno jeszcze przewidzieć, ponieważ będzie to zależało od sytuacji związanej z pandemią.
Pomimo pandemicznych utrudnień SCOP bardzo aktywnie działał w czasie trzyletniej kadencji. Następna będzie równie intensywna dla zarządu?
O tym zadecyduje już nowo wybrany zarząd. Środowisko pozytywnie opiniuje kontynuację mojej pracy w SCOP, widząc efekty naszej trzyletniej działalności. Była najintensywniejsza od czasu powołania stowarzyszenia w 2008 roku. Nie wszystkie pomysły i plany mogliśmy w tej kadencji realizować z uwagi na pandemię, ale jeśli będzie taka wola wyborców i zostanę wybrany na kolejną kadencję to z pewnością zakres naszych działań jeszcze się rozszerzy. Walne Zgromadzenie i wybory odbędą się 25-26 lutego, dlatego już wkrótce się okaże, kto poprowadzi Stowarzyszenie Chirurgów Okulistów Polskich przez następne trzy lata.
Z prof. Robertem Rejdakiem, przewodniczącym SCOP rozmawiała Jolanta Czudak
