Twórcy Dolnośląskiego Festiwalu Nauki, duet Crazy Nauka, Dawid Myśliwiec, Stowarzyszenie Rzecznicy Nauki, dr Wojciech Glac, Heweliusze Nauki – to laureaci konkursu Popularyzator Nauki 2019, organizowanego przez serwis PAP Nauka w Polsce i MNiSW. Wyniki 15. edycji konkursu zostały ogłoszone w 28 lutego w Warszawie. W uroczystości wzięli udział m.in. wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin oraz prezes Polskiej Agencji Prasowej Wojciech Surmacz.
W konkursie nagradzane są osoby, zespoły i instytucje, które nie ustają w rzetelnym i ciekawym opowiadaniu o nauce. Organizowany jest co roku przez serwis PAP Nauka w Polsce oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. „Nie ma nic bardziej szlachetnego, nic bardziej znamiennego dla człowieka, jak bezinteresowne dociekanie prawdy. A więc to, co robią uczeni, myśliciele, a także na inny sposób artyści (…). Oprócz poszukiwania prawdy ważne jest to, aby tę prawdę popularyzować, aby z tą prawdą docierać do jak najszerszych kręgów nie tylko naszego społeczeństwa, ale tej wspólnoty, którą tworzymy my – ludzie” – powiedział wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin.
Zauważył, że prowadzona od kilku lat reforma szkolnictwa wyższego wymaga wysiłku nie tylko ze strony środowiska naukowego, ale też całego społeczeństwa. „Nakłady na naukę i szkolnictwo wyższe muszą systematycznie rosnąć w tempie znacznie szybszym niż w ciągu ostatnich 30 lat. W ubiegłym roku te nakłady wzrosły o 5 mld, to największa kwota po 89. roku. W tym wzrosną o 4 mld, ale to ciągle jest za mało” – mówił Gowin.
Przewodniczący kapituły konkursu prof. Michał Kleiber podkreślił w swoim wystąpieniu rolę popularyzatorów nauki, mówiąc, że dzisiaj bez głębokiego zrozumienia osiągnięć współczesnej nauki nie można sprostać wyzwaniom, jakie niesie ze sobą dynamiczny rozwój świata. Prezes PAP Wojciech Surmacz zaznaczył, że konkurs i możliwość docenienia popularyzatorów nauki w minionych czternastu edycjach to zaszczyt. „Ta piętnasta edycja pokazuje, że PAP stara się od wielu lat wspierać naukę” – zaznaczył.
W tym roku kapituła konkursu przyznała nagrody w pięciu kategoriach: Naukowiec, Animator, Instytucja, Zespół, Media oraz Nagrodę Główną.
Nagrodę główną w konkursie otrzymał Dolnośląski Festiwal Nauki organizowany co roku jesienią. W kategorii Naukowiec nagrodę otrzymał dr Wojciech Glac z Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego.
W kategorii Animator nagrodzono Dawida Myśliwca. Jego popularnonaukowy kanał „Uwaga Naukowy Bełkot!” na YouTubie ma już 455 tys. subskrybentów i 56 mln wyświetleń. W kategorii Zespół laureatami zostali Heweliusze Nauki. Występują oni na uniwersytetach dziecięcych, prowadzą zajęcia dodatkowe w szkołach, prezentują swoje pokazy na różnych festiwalach nauki.
W kategorii Instytucja nagroda trafiła do Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki. Grono to skupia dziś ponad 60 badaczy.
Twórcy Crazy Nauki – Aleksandra i Piotr Stanisławscy – nagrodę otrzymali w kategorii Media. To małżeństwo dziennikarzy popularyzuje naukę od lat – m.in. za pośrednictwem bloga Crazy Nauka i fanpejdżu na Facebooku. W audycji „Homo Science” w TOK FM dziennikarski duet rozmawia z naukowcami na ważne i ciekawe tematy. A w książce „Fakt, nie mit” rozprawia się z pseudonaukowymi mitami.
W konkursie oprócz nagród przyznano też wyróżnienia. Jedno z nich otrzymała dr hab. Marta Wrzosek – mykolog z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jest ona współautorką książki, „W czym grzyby są lepsze od ciebie”. Od lat prowadzi warsztaty, wykłady, spotkania o tematyce mikologicznej. Marzeniem jej życia jest założenie Mykoteki – specjalnego muzeum poświęconego grzybom, a także i Centrum Mykologicznego.
Drugie z wyróżnień uzyskał Jerzy Rafalski. Prowadzi on wykłady i pokazy z zakresu astronomii i przygotowuje astronomiczne animacje. O zagadkach kosmosu opowiada w mediach i na festiwalach nauki. Jest autorem kilku popularnonaukowych książek o astronomii.
Jak co roku redakcja serwisu Nauka w Polsce przyznała też pozaregulaminowe Wyróżnienie im. red. Tomasza Trzcińskiego za wzorcową politykę informacyjną. Otrzymało je Biuro Prasowe Uniwersytetu Łódzkiego.
Konkurs Popularyzator Nauki jest organizowany od 2005 r. Do rozstrzygniętej właśnie edycji nadesłano 109 zgłoszeń. W pierwszym etapie głosowania członkowie kapituły wyłonili 22 finalistów, wskazując najlepszych w każdej z konkursowych kategorii: Naukowiec (siedem zgłoszeń), Zespół, Animator, Media (po cztery zgłoszenia), Instytucja (trzy zgłoszenia).
Wśród dotychczasowych laureatów konkursu znajdują się m.in.: filozof przyrody ks. prof. Michał Heller, neurobiolog prof. Jerzy Vetulani, autor telewizyjnych programów popularnonaukowych red. Wiktor Niedzicki, fizyk prof. Tadeusz Wibig, a także instytucje takie jak Centrum Nauki Kopernik, Polska Akademia Dzieci czy Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego.
PAP – Nauka w Polsce, Ewelina Krajczyńska
