Ułatwienia dla kształcenia naprzemiennego, program „Doktorat wdrożeniowy” czy konkurs „Studia dualne” – to tylko niektóre inicjatywy Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, a także podległych mu agencji wykonawczych, które zbliżają naukę i biznes. O zaletach i możliwościach kształcenia w systemie dualnym rozmawiano podczas III edycji konferencji EDUAL na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego objęło wydarzenie patronatem honorowym.
Podczas dwóch minionych edycji specjaliści zastanawiali się, jak kształcić specjalistów dla Przemysłu 4.0, zapewniając im jednocześnie, oprócz wiedzy zawodowej, odpowiednie przygotowanie ogólno akademickie do prowadzenia badań naukowych. Porównywali również istniejące modele i formy kształcenia dualnego. Tegoroczna edycja miała jednak inny charakter, ponieważ o kształceniu dualnym eksperci rozmawiali nie tylko w kontekście studiów inżynierskich, ale również studiów humanistycznych, ekonomicznych czy artystycznych prowadzonych w systemie kształcenia dualnego. Projekty te są pokłosiem I edycji konkursu „Studia dualne”, zorganizowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. W jego ramach do polskich uczelni trafiły ponad 123 mln zł na realizacje projektów studiów dualnych.
Kształcenie praktyczne w Konstytucji dla Nauki
– Konstytucja dla Nauki podkreśla potrzebę podnoszenia jakości kształcenia. Absolwenci, opuszczając mury uczelni, muszą być wyposażeni w umiejętności i kompetencje niezbędne na rynku pracy – powiedział w Gliwicach wicepremier Jarosław Gowin, minister nauki i szkolnictwa wyższego. – Jedną z najlepszych metod efektywnego kształcenia na poziomie wyższym jest wciągnięcie otoczenia społeczno-gospodarczego do tego procesu – dodał. Konstytucja dla Nauki zakłada dwie ścieżki kształcenia na kierunkach o profilu praktycznym – obowiązkowe sześciomiesięczne praktyki zawodowe oraz kształcenie w formie studiów dualnych.
Studia dualne – zyskuje i student, i przedsiębiorca
Konstytucja dla Nauki definiuje studia dualne jako rodzaj kształcenia naprzemiennego, w którym udział bierze – obok uczelni – również pracodawca. Część efektów uczenia się jest uzyskiwana poprzez wykonywanie przez studenta pracy w firmie.
Studia dualne przynoszą więc korzyści wszystkim stronom. Student zdobywa praktyczną wiedzę i doświadczenie, a przedsiębiorca ma realny wpływ na rozwój przyszłego pracownika. Uczelnie i firmy stają się w tym modelu równorzędnymi partnerami, świadomymi odpowiedzialności i korzyści płynących z realizacji studiów dualnych dla sektora nauki, pracodawców, studentów i ich wkładu w rozwój gospodarczy regionu.
123 mln zł na „Studia dualne” z NCBR
Politechnika Śląska we współpracy z Katowicką Specjalną Strefą Ekonomiczną prowadzi kształcenie dualne od 2016 roku. Uczelnia jest także beneficjentem konkursu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju „Studia dualne”. Z NCBR-u dostała wsparcie na realizację pięciu projektów. W sumie 7,7 mln złotych.
Program, którego celem jest upowszechnienie modelu studiów dualnych w Polsce, zapoczątkowany został przez NCBR w grudniu 2017 roku. Budżet konkursu wynosi 123 mln zł, a w ramach dofinansowania wyłoniono 69 projektów.
Doktorat wdrożeniowy – czyli jak stworzyć trwałą więź między nauką a biznesem
„Studia dualne” to niejedyna inicjatywa, która łączy naukę z biznesem. Dwa lata temu resort nauki ogłosił także program „Doktorat wdrożeniowy”. Podobnie jak studia dualne daje doktorantom możliwość kształcenia i rozwoju we współpracy z zatrudniającym ich przedsiębiorstwem.
Ministerialny program jest pomyślany tak, aby każda ze stron biorąca w nim udział – a więc jednostka naukowa, przedsiębiorstwo i doktorant – wyniosła z niego konkretne korzyści. Doktorant ma dostęp do laboratoriów, opiekę merytoryczną w uczelni i w firmie, a także podwójną pensję. Stypendium doktoranckie oraz wynagrodzenie u pracodawcy.
Przedsiębiorca – poprzez doktoranta – nawiązuje relację z jednostką naukową, dzięki której jest w stanie rozwiązać konkretny problem albo usprawnić produkt. Zyskuje więc przewagę rynkową nad konkurencją. Oprócz tego może odliczyć od podstawy opodatkowania 100 proc. kosztów osobowych związanych z zatrudnieniem doktoranta.
Jednostka naukowa natomiast zyskuje ryczałtowe dofinansowanie kosztów wykorzystania infrastruktury badawczej na potrzeby badań prowadzonych przez uczestników programu.
W dwóch edycjach programu „Doktorat wdrożeniowy” uczestniczy: 131 jednostek naukowych, 800 doktorantów i 466 przedsiębiorstw.
MNiSW
