Sześć wybitnych polskich badaczek zostało laureatkami 24. edycji nagrody L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki. Ich nazwiska ogłoszono 20 listopada podczas gali w Warszawie. „Podważają status quo i inspirują” – opisali laureatki organizatorzy konkursu.
Celem programu L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki organizowanego od 2001 roku jest promowanie osiągnięć naukowych utalentowanych badaczek, zachęcanie ich do kontynuacji prac, zmierzających do rozwoju nauki oraz udzielenie im wsparcia finansowego, przyznawanego w formie stypendium.
Tegoroczne zgłoszenia oceniało Jury złożone z wybitnych przedstawicieli polskiej nauki, pod przewodnictwem prof. dr hab. Ewy Łojkowskiej. Spośród najlepszych aplikacji wyróżniono 6 projektów, przyznając ich autorkom: 3 stypendia habilitacyjne w wysokości 40 tys. zł, 2 stypendia doktoranckie w wysokości 35 tys. zł i stypendium magistranckie w wysokości 25 tys. zł.
Wszystkie nagrodzone badaczki będą brały udział w międzynarodowych konferencjach i sympozjach, a ich osiągnięcia będą promowane nie tylko w środowisku naukowym, ale także prezentowane szerszej opinii publicznej.
W kategorii magistranckiej laureatką została Justyna Jakubska z Wydziału Chemicznego Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Jak podają organizatorzy, zajmuje się on badaniami nad biodegradowalnymi i bakteriobójczymi materiałami opakowaniowymi. Jej prace skupiają się na opracowywaniu ekologicznych materiałów z chitozanu, alginianu sodu i skrobi, które mogłyby stanowić alternatywę dla plastiku.
W kategorii doktoranckiej nagrodzono dwie badaczki.
Pierwszą z nich jest mgr inż. Hanna Orlikowska-Rzeźnik z Wydziału Inżynierii Materiałowej i Fizyki Technicznej Politechniki Poznańskiej – asystentka badawcza, która prowadzi badania nad rolą cholesterolu i tratw lipidowych w procesie fuzji błonowej. Jej dorobek obejmuje 18 artykułów naukowych, 4 patenty, a także udział w międzynarodowych projektach badawczych.
Drugą laureatką w tej kategorii jest mgr Maja Szymczak z Instytutu Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN we Wrocławiu. Maja Szymczak – jak poinformowali organizatorzy – w ramach pracy doktorskiej koncentruje się na optycznych czujnikach ciśnienia opartych na luminescencji jonów Cr³⁺. Jest autorką 19 publikacji naukowych w renomowanych czasopismach takich jak Advanced Functional Materials czy Chemical Engineering Journal, a także autorką patentu. Pełni rolę kierowniczki grantu NCN Preludium i aktywnie uczestniczy w licznych projektach badawczych.
W kategorii habilitacyjnej nagrodzono trzy badaczki.
Jedną z nich jest dr Katarzyna Klonowska z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu – genetyczka, która kieruje Zakładem Genetyki Nowotworów w ICHB PAN. Naukowczyni prowadziła badania nad stwardnieniem guzowatym (TSC), co doprowadziło do praktycznych odkryć o potencjalnym zastosowaniu w diagnostyce. Jest autorką 21 publikacji, w tym w czasopismach takich jak American Journal of Human Genetics czy Nature Communications.
Stypendium habilitacyjne otrzymała też dr Alicja Mikołajczyk z Wydziału Chemii Uniwersytetu Gdańskiego – chemiczka specjalizująca się w cyfrowym projektowaniu materiałów, chemikaliów i leków, z naciskiem na ich zrównoważony rozwój i bezpieczeństwo. Jej badania koncentrują się na metodach sztucznej inteligencji, uczenia maszynowego i chemii kwantowej, odbyła kilka staży w Stanach Zjednoczonych, współpracuje z 70 uczelniami na świecie w ramach kluczowych projektów UE.
Trzecią laureatką w tej kategorii jest dr Zuzanna Świrad z Instytutu Geofizyki PAN w Warszawie – geomorfolożka, specjalizuje się w badaniu erozji wybrzeży. Po doktoracie kontynuowała badania na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego, rozwijając narzędzia do automatycznego mapowania klifów. Od 2022 roku pracuje w Instytucie Geofizyki PAN, gdzie bada wpływ zaniku pokrywy lodu morskiego na erozję wybrzeży Arktyki. Jest autorką licznych publikacji i uczestniczką prestiżowych konferencji.
„Laureatki pokazały i udowodniły, że są w stanie realizować swoje pasje, a my poprzez funkcjonowanie programu Dla Kobiet i Nauki możemy wspierać ich działania” – mówił na środowej gali minister nauki Dariusz Wieczorek. Dodał, że zależy mu, by kobiet w nauce było więcej.
Nauka w Polsce