Koniunkturę gospodarczą Polski i rynek finansowy 10 lat po kryzysie ocenili eksperci Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych (KPF) i Instytutu Rozwoju Gospodarczego Szkoły Głównej Handlowej (IRG SGH). Na podstawie przeprowadzonej analizy badawczej stwierdzono, że w poprzednich latach, okresy poprawy rosły i malały w gospodarce naprzemiennie. Sytuacja ustabilizowała się w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy. Niemal we wszystkich badanych działach gospodarki (poza handlem), wystąpiła tendencja zwyżkowa. Trudno jednak przewidzieć czy dobre prognozy się utrzymają.
Mimo tych pozytywnych zmian poziom aktywności gospodarczej ciągle jest niższy niż przed wybuchem światowego kryzysu finansowego i gospodarczego w 2007 roku. Różnica między wartościami barometru koniunktury IRG SGH i wskaźnika koniunktury w przemyśle przetwórczym w ciągu ostatnich 10 lat nie spada poniżej 10 punktów. Zarysowane kierunki zmian cyklicznych, choć wyraźne, mogą ulec szybkiemu załamaniu. Podobną sytuację obserwujemy w budownictwie. Niepokojącym zjawiskiem jest utrzymujący się niski poziom inwestycji.
W przypadku przemysłu przetwórczego długookresowa średnia ocena oscyluje wokół zera, a dla budownictwa jest ujemna. Przedsiębiorcy coraz bardziej odczuwają brak wykwalifikowanej i niewykwalifikowanej siły roboczej. W styczniowym badaniu koniunktury budowlanej 73 proc. ankietowanych przedsiębiorstw poinformowało o zatrudnianiu obcokrajowców. W przeważającej części (84 proc.) są to obywatele Ukrainy.
Na tym tle pozytywnie wyróżniały się gospodarstwa domowe. Od ponad czterech lat wskaźnik kondycji ekonomicznej gospodarstw domowych nieustanne rośnie, osiągając kolejne historyczne maksima. Nastroje polskich gospodarstw domowych poprawiają się najszybciej w całej Unii Europejskiej. Poprawie nastrojów konsumentów towarzyszy poprawa ich sytuacji finansowej. Już ponad 53 proc. (o prawie 26 pkt proc. więcej niż na początku 2007r.) badanych gospodarstw domowych wykazuje zbilansowanie wydatków z przychodami i zdolność do generowania oszczędności.
Mimo pozytywnych zmian zarówno producenci jak i konsumenci z malejącym optymizmem oceniają ogólny stan polskiej gospodarki.
Barometr Rynku Consumer Finance ponownie wzrósł
Barometr Rynku Consumer Finance, określany co kwartał w badaniu „Sytuacja na rynku consumer finance” Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych oraz Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH, wyniósł w I kwartale 2018 roku 57,2. To wzrost względem poprzedniego badania o 1,2 punktu proc. To również dwunasty z rzędu odczyt tego wskaźnika powyżej 50 punktów, co prognozuje na dodatnią dynamikę w nadchodzącym roku.
Podstawą konstrukcji Barometru Rynku Consumer Finance jest sytuacja w czterech obszarach oddziałujących na rynek kredytów i pożyczek konsumenckich. Obszary te uwzględniają wpływ czynników demograficznych na rynek, popyt na zakupy dóbr trwałych i skłonność do ich finansowania z kredytu, niepewność związaną z sytuacją finansową oraz wykluczenie z rynku kredytowego.
Oddziaływanie czynników demograficznych od 2007 roku systematycznie przekłada się na pogorszenie wskazań Barometru. Tak było również w bieżącym kwartale. Tym razem nie badano sytuacji w obszarze wykluczenia, jednak wskazania z października 2017 r. przedstawiają bardzo korzystny obraz w tym obszarze, a szacowany odsetek wykluczonych z rynku wynosi ok. 18%. Jest to wartość bardzo niska w kontekście historycznym. Średni poziom wykluczenia za ostatnie 10 lat wynosi bowiem prawie 20%.
Tendencje w pozostałych dwóch obszarach wchodzących w skład Barometru są niejednoznaczne. W bieżącym badaniu odnotowano pogorszenie sytuacji w obszarze prognozy sytuacji finansowej gospodarstwa domowego oraz całej gospodarki. Należy jednak pamiętać, że wartości obserwowane w poprzednim kwartale wskazywały na najlepszą sytuację w tych obszarach od 1997 roku. W rezultacie bieżące wskazania są wciąż znacząco lepsze niż w okresie przedkryzysowym, tj. 2007 roku.
Wzrost popytu na dobra trwałe
W bieżącym badaniu odnotowano poprawę sytuacji w obszarze popytu na dobra trwałe i skłonności do finansowania ich zakupów ze środków obcych. Wciąż jednak gospodarstwa domowe są sceptycznie nastawione do zakupu tych produktów, a odsetek gospodarstw domowych deklarujących chęć skorzystania z oferty kredytowej jest bardzo niewielki.
Wskazania Barometru, skonfrontowane z sytuacją na rynku kredytów, pozwalają prognozować, że w kolejnych miesiącach rynek kredytu konsumenckiego będzie rósł, a tempo wzrostu powinno nawet nieznacznie przyspieszyć względem obecnie obserwowanego poziomu.
– Dane z sektora finansowego potwierdzają wzrosty, a dynamika zadłużenia konsumpcyjnego gospodarstw domowych w końcówce 2017 roku przyspieszyła. Zadłużenie gospodarstw domowych na cele konsumpcyjne wzrosło w grudniu o 6,3 proc. w relacji do analogicznego okresu rok temu – mówi dr Sławomir Dudek z IRG SGH. – Wartość Barometru na poziomie 57,2 pkt. wskazuje, że istnieje potencjał dla dalszego przyspieszenia wzrostu zadłużenia konsumpcyjnego gospodarstw domowych w najbliższych miesiącach. Wskaźnik ten jest bowiem tak skalibrowany, że 57,2 pkt. oznacza spodziewaną dynamikę na zadłużenia gospodarstw domowych na poziomie powyżej 7 proc. w najbliższych 12 miesiącach.
Źródło KPF/IRG SGH
