Wysoki stopień bezpieczeństwa i korzystne cechy wysokotempetarurowych reaktorów jądrowych HTR pozwalają na ich pracę w pobliżu miast i zakładów przemysłowych. Ma to szczególnie duże znaczenie w przypadku wykorzystywania reaktorów jako źródła ciepła w technologiach przemysłowych oraz w ciepłownictwie. W przyszłości takie reaktory jądrowe mogłyby zastąpić elektrociepłownie działające na węgiel kamienny a nawet zastąpić wyeksploatowane elektrownie węglowe.
Według specjalistów w Polsce jest zapotrzebowanie na przynajmniej kilkanaście wysokotemperaturowych reaktorów HTR, w Europie na kilkaset, a na świecie na kilka tysięcy.
Przedsięwzięciem mającym pomóc wdrożyć w Polsce technologie HTR (czasem wymiennie nazywane HTGR – reaktory wysokotemperaturowe chłodzone gazem) jest budowa w Narodowym Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) w Świerku do 2025 roku badawczego reaktora wysokotemperaturowego o mocy cieplnej 10 MW i elektrycznej 4MW. Decyzja o finansowaniu tego przedsięwzięcia zapadnie do końca 2018. Przed rokiem NCBJ podpisało list intencyjny, z brytyjskim konsorcjum U-Battery, ws. budowy reaktora badawczego. Z kolei w lutym br. doszło do porozumienia pomiędzy NCBJ i amerykańską firmą X-Energy, będącą kolejnym ważnym partnerem mającym wspomóc realizację polskiego planu rozwoju technologii jądrowych. Budowa HTR budzi duże zainteresowanie. 
Pod koniec maja NCBJ w Świerku odwiedził William D. Magwood IV, dyrektor generalny Agencji Energii Jądrowej OECD wraz z towarzysząca mu delegacją. William D. Magwood IV kieruje Agencją Energii Jądrowej (NEA) Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) od 2014 roku. Wcześniej pracował jako doradca Prezydenta USA, Senatu USA, NRC (Komisji Regulacji Jądrowych) oraz jako dyrektor Energii Jądrowej w Departamencie Energii USA.
W spotkaniu z dyrektorem NEA w Świerku uczestniczył także profesor Andrzej Chmielewski, dyrektor Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej (IChTJ) oraz gospodarze – kierownictwo NCBJ z dyrektorem, profesorem Krzysztofem Kurkiem. Prezentacje i rozmowy koncentrowały się wokół perspektyw wykorzystania energii jądrowej w Polsce, ale ważny był także aspekt międzynarodowy. Prof. Grzegorz Wrochna, pełnomocnik dyrektora NCBJ, przedstawił prezentację na temat prac nad wykorzystaniem wysokotemperaturowych reaktorów jądrowych (HTR) na potrzeby gospodarki, a przede wszystkim na potrzeby przemysłu chemicznego.
Zastosowanie HTR pociąga za sobą wiele korzystnych zmian, a wśród nich m.in.: poprawę efektywności energetycznej, która jest jednym z priorytetów polityki energetycznej kraju, redukcję emisji CO2, zmniejszanie importu gazu ziemnego, będącego źródłem ciepła w przemyśle chemicznym, a także stworzenie możliwości rozwojowych dla nauki polskiej.
Dyrektor Magwood z dużym zainteresowaniem przyjął zaprezentowane informacje. W dyskusji plenarnej i kuluarowej podkreślał międzynarodowe znaczenie rozwoju technologii HTR. Projekt budzi duże nadzieje. Badaniami i nowymi technologiami są zainteresowane kluczowe podmioty gospodarcze, a w zaplanowanej jesienią w Warszawie wielkiej konferencji międzynarodowej organizowanej przez prof. Wrochnę weźmie udział kilkuset delegatów ze wszystkich kontynentów. Z kolei prof. Chmielewski w swoim referacie zwracał uwagę m.in. na znaczenie współpracy IChTJ w ramach projektów europejskich i w ramach współpracy z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej (IAEA). Przypomniał, że spośród 167 krajów członkowskich IAEA, tylko jedna piąta posiada reaktory energetyczne, podczas gdy niemal wszystkie korzystają z technologii jądrowych w medycynie i przemyśle.
Zwieńczeniem spotkania była wizyta gości w reaktorze badawczym Maria i w działającym w NCBJ Ośrodku Radioizotopów POLATOM.
(JC)
