7 października Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy (OPI PIB) obchodził jubileusz trzydziestolecia. Z tej okazji zorganizowano spotkanie, w którym wziął udział Wojciech Murdzek, sekretarz stanu w MEiN, a także przedstawiciele najważniejszych instytucji naukowych i akademickich oraz przedsiębiorstw związanych z nowoczesną technologią. W trakcie uroczystości dr inż. Jarosław Protasiewicz, dyrektor OPI PIB ogłosił budowę Centrum Badań nad Sztuczną Inteligencją oraz zaprezentował jego projekt. Otwarcie nowoczesnej placówki badawczej zaplanowano w 2023 r.
– Aby zrealizować ambitne cele OPI PIB musimy zainwestować w infrastrukturę. Z pewnością zauważyli Państwo na ekranach projekt nowoczesnego, wielokondygnacyjnego budynku – Centrum Badań nad Sztuczną Inteligencją. Mam nadzieję, że już w 2023 roku będziemy mogli się znowu wszyscy spotkać z okazji jego uroczystego otwarcia – powiedział dr inż. Jarosław Protasiewicz, dyrektor Ośrodka Przetwarzania Informacji – Państwowego Instytutu Badawczego (OPI PIB).
Nowe Centrum Badań nad Sztuczną Inteligencją powstanie na warszawskim Mokotowie, obok dotychczasowej siedziby OPI PIB. Rozwój technologii z zakresu sztucznej inteligencji (SI) jest bardzo dynamiczny. Wymaga nowoczesnej infrastruktury, która pozwoli OPI PIB wzmocnić potencjał naukowy. Instytut aktywnie wspiera realizację „Polityki Rozwoju Sztucznej Inteligencji w Polsce na lata 2019-2027”, a nowe centrum pomoże efektywnie realizować dane cele. Rola sztucznej inteligencji w całościowym rozwoju społeczno-gospodarczym jest coraz większa, a osiągnięcia polskiej nauki mogą znacznie go przyspieszyć. – Oczywiście rozwój SI to nie tylko nowoczesny budynek i innowacyjne systemy IT. Potrzebni są przede wszystkim wykwalifikowani eksperci i właśnie oni pracują w OPI PIB. To pasjonaci, którzy nie boją się eksperymentować, innowatorzy, patrzący przyszłościowo. Jak już wspomniałem, to właśnie dzięki nim możemy się rozwijać i odnosić sukcesy – dodał dyrektor instytutu.
Dr inż. Jarosław Protasiewicz podkreślił także, że OPI PIB w działalności badawczej stawia przede wszystkim na interdyscyplinarność. Naukowcy prowadzą badania w siedmiu laboratoriach skupiających specjalistów z wielu dziedzin – poza ekspertami od technologii IT w zespole instytutu pracują ekonomiści, socjologowie, prawnicy, statystycy czy psychologowie. Konfrontacja różnych podejść naukowych sprzyja dogłębnej analizie zagadnień badawczych i pobudza innowacyjność. Główne obszary badań prowadzonych w OPI PIB to: algorytmy uczenia maszynowego oraz przetwarzania języka naturalnego, analiza sentymentu, sieci neuronowe, odkrywanie wiedzy z danych tekstowych, interakcja człowiek-komputer (HCI), możliwości wykorzystania potencjału wirtualnej rzeczywistości (VR), systemy komputerowego wspomagania decyzji oraz sztuczna inteligencja.
Nowoczesne systemy wspierające polską naukę
W spotkaniu wziął udział minister Wojciech Murdzek, sekretarz stanu w MEiN, który pogratulował dyrekcji i wszystkim pracownikom Ośrodka Przetwarzania Informacji – Państwowego Instytutu Badawczego jubileuszu trzydziestolecia. Instytut od początku swojego istnienia pełni bardzo ważną funkcję. Eksperci OPI PIB tworzą systemy informatyczne i oprogramowanie dla sektora nauki i szkolnictwa wyższego. Wyniki ich badań i analiz o sektorze badań i rozwoju są pomocne, jako narzędzie wspierające proces podejmowania decyzji. Korzystając z okazji, minister Wojciech Murdzek podziękował pracownikom OPI PIB za pomoc w walce z pandemią COVID-19. W lutym 2021 roku zaledwie w 5 dni eksperci OPI PIB wdrożyli internetowe narzędzie, które umożliwiło łatwy i sprawny proces rejestracji na szczepienie przeciwko COVID-19 nauczycieli akademickich i osób prowadzących zajęcia na polskich uczelniach. Dzięki ich pracy, w dwóch turach zarejestrowało się ponad 70 000 osób.
Minister podkreśli także ważną rolę, jaką pełnią systemy OPI PIB dla polskiej nauki. To właśnie instytut rozwija Zintegrowany Systemie Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on, który jest doskonale znany w środowisku akademickim. Wyodrębniono w nim blisko 40 modułów i jest on największym działającym systemem publicznym z punktu widzenia zakresu zbieranych danych w Polsce. OPI PIB także rozwija takie systemy i narzędzia jak: Jednolity System Antyplagiatowy (JSA), Zintegrowany System Usług dla Nauki ZSUN/ OSF, Polską Bibliografię Naukową, portal RAD-on, platformę e-learningową NAVOICA i popularny system monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (ELA). Ten ostatni system bada aktywność zawodową absolwentów przez pięć lat od ukończenia przez nich studiów, a od niedawna także studentów i osób ze stopniem doktora. Przed ekspertami OPI PIB także bardzo ważne zadanie. To właśnie oni opracowali aplikację Systemu Ewaluacji Dorobku Naukowego (SEDN), która służy do prezentacji i oceny dorobku naukowego jednostek naukowych działających w Polsce. Za pomocą SEDN będzie realizowany najbliższy proces ewaluacji uczelni, pierwszy raz na nowych zasadach. W wyniku ewaluacji jednostki otrzymają kategorie naukowe, z którymi powiązane zostanie finansowanie i uprawnienia do nadawania stopni.
W trakcie spotkania głos zabrał także prof. dr hab. Tomasz Jasiński, przewodniczący Rady Naukowej OPI PIB oraz byli i obecni pracownicy instytutu. Sławomir Rybka