TANIEC – towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów. To celebracja życia przez ruch, także solidna dawka zdrowia i dobrego samopoczucia. Ma być zabawą, wytchnieniem i sposobem na spędzenie wolnego czasu. Z jego dobrodziejstwa może korzystać każdy bez względu na wiek, płeć czy kondycję fizyczną. We wszystkich kulturach i krajach, taniec ułatwia kontakty międzyludzkie, znosi bariery, pobudzania aktywność, wyzwala radość i pomaga w leczeniu wielu dolegliwości.
Był też nieodzowną częścią obrzędów magicznych i religijnych. Rozwijał się w miarę poznawania przez człowieka pierwotnego, elementów otaczającej go rzeczywistości, wyrażał stosunek do niej. Duże znaczenie miały tu emocje, dzięki nim wyrażano radość, smutek, szczęście czy miłość. Do dziś plemiona, które zachowały swoją tożsamość, kultywują taniec jako znaczną część swojej kultury. Afrykańscy mieszkańcy Republiki Togo wykorzystują taneczne rytuały, aby przegnać z wioski zło. Udając się natomiast na polowanie wykonują tzw. „taniec niedźwiedzi”, mający przekazać myśliwemu siłę i odwagę tego zwierzęcia. Charakterystyczny dla religii i wierzeń, taniec, obecny jest w kulturze danego plemienia po dzień dzisiejszy. Każdy jego krok ma tu olbrzymie znaczenie. Oddawał cześć różnym bogom, wypraszał szczęście i zdrowie.
Przykładem tańca rytualnego są tańce lecznicze, pogrzebowe, wojenne i weselne. Im prostsze były dźwięki, tym łatwiej było wpaść w trans. Wykorzystywane grupowo, najczęściej jako korowód lub w formie pantomimy, dzięki której odtwarzano mityczne wydarzenia, niektóre z tańców oparły się cywilizacji i przetrwały do dziś w niezmienionej formie. Obrzędy, których celem było wywołanie deszczu, zapewnienie dobrych plonów czy zdobycie przychylności bóstw wciąż można spotkać wśród plemion zamieszkujących Australię, Oceanie, Azję, Afrykę czy Amazonię. Zdecydowanie we wszystkich kulturach i krajach, taniec ułatwia kontakty międzyludzkie. Jest to bardzo złożony proces przebiegający na wielu płaszczyznach. Od nich zależy nasze samopoczucie, atmosfera w pracy lub w domu, również nasza pozycja zawodowa, albowiem bardzo istotne w naszym życiu jest to, w jaki sposób komunikujemy się z innymi ludźmi. Taniec to zespół zjawisk ruchowych powstający pod wpływem bodźców emocjonalnych, skoordynowany z rytmiczną muzyką. Już z samej jego definicji wynika, że był i jest obecny w kulturze od zawsze, ponieważ skraca dystans między ludźmi, pomaga także wyrazić uczucia.
Taniec towarzyski sprawdza się doskonale w sytuacji spędzania wolnego czasu we dwoje. Z jego dobrodziejstwa może korzystać każdy bez względu na wiek, płeć czy kondycję fizyczną. Najbardziej popularną formą zarówno dla dzieci jak i seniorów jest taniec relaksacyjny. Jego celem i skutecznością w działaniu jest połączenie pracy i zabawy. Zajęcia taneczne wspomagają zdrowie, harmonizują rozwój osobowości, a ucząc dzielenia przestrzeni z innymi osobami nawiązują z tańczącym bliski kontakt. Niemal u wszystkich dzieci, a szczególnie u dotkniętych deformacjami natury fizycznej, dzięki funkcji podkorza mózgowego, występują motoryczne reakcje na muzykę. Dziatwa klaszcze miarowo lub maszeruje w takt. Zdaniem naukowców podstawą rehabilitacji u dzieci z wadami wzroku jest ruch, stąd na nim właśnie opiera się większość ćwiczeń rehabilitacyjnych. Farmaceuci natomiast uważają, że żadne lekarstwo nie zastąpi ruchu, natomiast ruch może zastąpić lekarstwo. Ta reguła sprawdza się także u seniorów. Szczególnie wśród osób tzw. „wycofanych”, z demencją, samotnych – pomaga przezwyciężyć depresję. Osobiście uważam, że starość nie tkwi w PESEL-u, a w naszej głowie. Należy i trzeba żyć aktywnie, albowiem nie starzeje się ten kto nie ma na to czasu. Gimnastyka, zajęcia taneczne, pływanie – usprawniają ruch, regenerują kręgosłup, pozwalają zachować dobrą pamięć. Dlatego coraz więcej domów kultury organizuje bezpłatne zajęcia taneczne dla seniorów. Jest to doskonała forma aktywności fizycznej , odpowiednia nawet dla bardzo zaawansowanego wieku. Taneczny trening poza ogólną rehabilitacją poprawia krążenie krwi, dotlenia komórki. Zwiększa także wydolność oddechową, bo z wiekiem ona maleje, co sprawia, że organizm szybko się męczy. Jak widzimy korzyści z uprawiania tańca są liczne: dodajmy tutaj, że pomaga na niestrawność, zmniejsza skutki osteoporozy i chroni przed upadkami. Korzystnie wpływa na krążenie, cholesterol i cukrzycę. Wyklucza izolację, poprawia myślenie i zdolności poznawcze, ponieważ synchronizuje pracę obu półkul mózgowych, a jak wiadomo najczęściej przeważa jedna z nich. Podobnie dzieje się, kiedy słuchamy muzyki, szczególnie o wolnym rytmie. Pomaga nam ona w pobudzaniu tych rejonów mózgu, które odpowiadają za mowę. Badacze są zdania, że może to pomagać w treningu osobom z dysleksją, ale także osobom starszym, którym umykają z pamięci niektóre słowa. Badania praktyków NLP, którzy analizowali sposoby zachowania ludzi sukcesu pokazują, że chociaż między ludźmi istnieją różnice indywidualne, można wygenerować takie mechanizmy komunikacji i zachowań, wspólne dla wszystkich uczestników, które przynoszą oczekiwane efekty. Z powyższych badań wynika, że ludzie sukcesu tworzą kontakt, a kontakt tworzy zaufanie. Kontakt to umiejętne wejście w rytm tańca partnera, po to, aby nauczyć go własnego rytmu. Polecam taniec wszystkim, ponieważ wszyscy odnoszą z niego wiele korzyści.
Renata Banasiak
Prezes Stowarzyszenia Vis Major, członek Warszawskiej Rady Seniorów