Koncentracja ludności w miastach sprawia, że ochrona środowiska staje się kluczowa dla zwiększenia komfortu życia i zdrowia mieszkańców na terenach zurbanizowanych. Służy temu rekultywacja obszarów zdegradowanych w wyniku prowadzonej przed laty działalności przemysłowej, a także rewitalizacja akwenów, kanałów, rzek, parków miejskich oraz racjonalna gospodarka odpadami i redukcja zanieczyszczeń emitowanych do powietrza.
Do 29 maja br. trwa nabór wniosków w obszarze poprawy jakości środowiska miejskiego, a do 27 lipca br. można starać się o wsparcie na inwestycje w sektorze odpadów komunalnych.
Poprawa standardu życia mieszkańców jest jednym z najważniejszych priorytetów Unii Europejskiej. Na dofinansowanie takich działań Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, obsługujący środki unijne, udziela wielomilionowego wsparcia m.in.w ramach programu priorytetowego Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu działania (2.2 i 2.5) W obecnej perspektywie finansowej (2014-2020) NFOŚiGW przeznaczył już ponad 1,2 miliarda złotych z Funduszu Spójności na dofinansowanie ok. 150 przedsięwzięć poprawiające jakość środowiska miejskiego oraz 19 inwestycji wdrażających nowoczesną gospodarkę odpadami. Na te projekty polskie miasta wydadzą w sumie przeszło 1,8 miliarda złotych.
Zanim jednak unijne pieniądze trafią do miejskich kas, NFOŚiGW – jako instytucja wdrażająca – musi zorganizować, ogłosić i przeprowadzić nabory wniosków (w trybie konkursowym) o dofinansowanie przedsięwzięć w ramach tego programu. Pozytywne oceny, wystawione projektom przez ekspertów Narodowego Funduszu – przed przyznaniem dofinansowania – zatwierdza ostatecznie instytucja pośrednicząca, czyli Ministerstwo Środowiska. Formą dofinansowania są dotacje do 85 proc. kosztów kwalifikowanych tych przedsięwzięć.
Efekty udzielonego dotychczas wsparcia na realizację przedsięwzięć, wpisujących się w ideę „Zielonych i czystych miast” podsumowano podczas konferencji prasowej, która towarzyszyła wyjazdowi studyjnemu dziennikarzy, zorganizowanemu przez Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Przez dwa dni (10-11 maja 2018 r.) przedstawiciele ogólnopolskich i regionalnych mediów wizytowali wielkopolskie miasta (Poznań, Kościan, Jarocin i Kalisz), w których wykonano inwestycje, dofinansowane przez NFOŚiGW – zarówno z unijnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, jak i ze środków krajowych.
Spotkanie z dziennikarzami w Poznaniu było okazją do omówienia roli Narodowego Funduszu w finansowaniu przedsięwzięć proekologicznych nie tylko na terenie Wielkopolski, ale także innych regionów.
Miasta w całej Polsce inwestują w zieleń i recykling. Łochów (mazowieckie) rozwija swoje tereny zielone, Stalowa Wola (podkarpackie) zagospodarowuje okoliczną zieleń, Kraśnik (lubelskie) odtwarza zielone serce miasta, Dorzecze Parsęty (zachodniopomorskie) przygotowuje dwa nowe parki, Świecie (kujawsko-pomorskie) urządza miejsce rekreacyjno-wypoczynkowe na miejskim osiedlu, Warszawa odnawia i rozbudowuje parki o symbolice historycznej, Złotów (wielkopolskie) pokrywa zielenią aż osiem miejsc na prawie 24 hektarach, Gliwice (śląskie) modernizują Park Chrobrego, Pelplin (pomorskie) przekształca zdegradowany teren po cukrowni w miejsce rekreacji, a Końskie (świętokrzyskie) rekultywuje zbiorniki retencyjne. Tymczasem Gdańsk (pomorskie) tworzy kompleksowy zakład gospodarowania odpadami, Szczecin (zachodniopomorskie) rozbudowuje i wyposaża sieć ekoportów, z kolei na obszarze Gmin Związku Międzygminnego „Pilski Region Gospodarki Odpadami Komunalnymi” (wielkopolskie) powstaje 13 nowych Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, w Karkonoszach inwestują w linie technologiczne i system segregacji odpadów, a na Podkarpaciu opracowywany jest zintegrowany system gospodarki odpadowo-energetycznej.
Małe i duże miejscowości rozsiane po całej Polsce zmieniają się z dnia na dzień dzięki dofinansowaniu takich przedsięwzięć. Ich włodarze i lokalne spółki inwestują duże pieniądze w przyszłość zielonych i czystych ośrodków miejskich. Rośnie też świadomość ekologiczna społeczeństwa. Prośrodowiskowe inicjatywy są realizowane głównie dzięki wsparciu ze środków, będących w dyspozycji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), który wraz z Ministerstwem Środowiska (MŚ) wdraża II oś priorytetową Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu.
O pieniądze z Funduszu Spójności mogą wnioskować: jednostki samorządu terytorialnego (JST) i ich związki oraz podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych JST. Ponadto, katalog potencjalnych beneficjentów w przypadku pierwszego typu projektów (odtworzenie przyrody na zniszczonych terenach) jest szerszy o regionalne dyrekcje ochrony środowiska i Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”.
Na złożenie wniosku wszyscy mają czas do 29 maja 2018 r. Wcześniej mogą skorzystać z bezpłatnych szkoleń, o których NFOŚiGW informuje na bieżąco na swojej stronie internetowej (www.nfosigw.gov.pl). Rozstrzygnięcie konkursu, czyli zatwierdzenie przez Ministerstwo Środowiska listy projektów wybranych do dofinansowania, przewidziano na listopad 2018 r.
